Αξιολόγηση ευχρηστιάς διαδικτυακών πυλών υγείας αξιοποιώντας τα σχεδιαστικά χνάρια

Abstract

Τις τελευταίες δεκαετίες πολυάριθμες πύλες υγείας (Health portals) μέσω του διαδικτύου έχουν αναπτυχθεί φιλοδοξώντας να καταστήσουν άμεσα προσβάσιμο τεράστιο όγκο ιατρικής πληροφορίας τόσο στους επαγγελματίες υγείας (π.χ. ιατρούς, νοσηλευτές, κλπ) όσο και στο ευρύ κοινό.

Ωστόσο οι διαρκώς διευρυνόμενες δυνατότητες υποστήριξης πολλαπλών λειτουργιών που προσφέρουν σε συνδυασμό με τα ολοένα αυξανόμενα ποσοστά επισκεψιμότητάς τους, καθιστούν απαραίτητο τον εύχρηστο σχεδιασμό τους, ώστε οι χρήστες να μπορούν να εξερευνούν και να αντλούν τις απαιτούμενες πληροφορίες όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματικά, αποδοτικά και χωρίς να αντιμετωπίζουν προβλήματα.

Στο πλαίσιο της παρούσας εργασίας υιοθετώντας τη μέθοδο αξιολόγησης ευχρηστίας διαδικτυακών συστημάτων DEPTH (DEsign PaTterns & Heuristic criteria) που εδράζεται στην αξιοποίηση των σχεδιαστικών χναριών (design patterns), πραγματοποιήθηκε αξιολόγηση ευχρηστίας πενήντα (50) διαδικτυακών πυλών υγείας, σαράντα από το διεθνή και δέκα από τον ελληνικό χώρο (Georgiakakis & Retalis, 2010).

Τα σχεδιαστικά χνάρια αξιολόγησης ευχρηστίας αποτελούν πολύτιμο εργαλείο βελτιστοποίησης των διαδικτυακών πυλών, καθώς περιγράφουν ένα σχεδιαστικό πρόβλημα, προτείνουν μια λύση σε ένα ορισμένο πλαίσιο και παρουσιάζουν τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα από τη χρήση της λύσης αυτής (Gamma et al., 1995; Alexander et al., 1997).

Πιο συγκεκριμένα στην εργασία αυτή αρχικά παρουσιάζεται η αναλυτική καταγραφή των βασικών λειτουργιών των μελετώμενων διαδικτυακών πυλών υγείας βάσει της μεθόδου DEPTH. Στη συνέχεια οι λειτουργίες αυτές, αφού αποδομήθηκαν και ιεραρχήθηκαν σε δενδροειδή μορφή, συνδέθηκαν με ένα ή περισσότερα σχεδιαστικά χνάρια και έτσι προέκυψε η προτεινόμενη γλώσσα σχεδιαστικών χναριών για το σχεδιασμό αλλά και την αξιολόγηση των διαδικτυακών πυλών υγείας. Αναλυτικότερα για κάθε μία από τις βασικές λειτουργίες των υπό μελέτη διαδικτυακών πυλών μελετήθηκε ένα σενάριο χρήσης, συσχετίστηκε με δεδομένα σχεδιαστικά χνάρια και σημειώθηκε ο βαθμός συμφωνίας τους. Ακολούθως πραγματοποιήθηκε στατιστική ανάλυση, τα αποτελέσματα της οποίας παρουσιάζονται συγκριτικά σε μορφή πινάκων.

Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι από την ανάλυση προέκυψε ότι στην πλειονότητά τους οι διαδικτυακές πύλες υγείας εμφανίζουν ομοιότητες τόσο ως προς τη δομή των λειτουργιών όσο και ως προς το περιεχόμενο τους (π.χ. ποσοστό 88% εμπεριείχαν λειτουργία αναζήτησης πληροφοριών, ποσοστό 60% είναι διασυνδεδεμένο με ιστούς κοινωνικής δικτύωσης, κλπ). Ενώ παράλληλα διαπιστώθηκαν αδυναμίες-ελλείψεις σημαντικών λειτουργιών (π.χ. ποσοστό 4% παρείχε δυνατότητα για άμεση επικοινωνία μέσω φόρουμ ή φόρμας ερωτήσεων, ενώ μόνο το 24% επέτρεπε την πρόσβαση μέσω κινητού τηλεφώνου). Η εργασία ολοκληρώνεται με την παράθεση προτάσεων επίλυσης των εμφανιζόμενων προβλημάτων ευχρηστίας, ώστε οι διαδικτυακές πύλες υγείας να ικανοποιούν αποδοτικά και αποτελεσματικά τις ιδιαίτερες ανάγκες και τις εξειδικευμένες απαιτήσεις των χρηστών τους.

This thesis deals with the framework of the evaluation of the usability of interactive systems, based on a method called DEPTH DEsign PaTterns & Heuristic criteria).

The main purpose is to reuse previous knowledge for the effective and efficient design of health portals and for the maximization of the satisfaction of the users during the browsing . Thus, this paper mentions the relative theories and the description of the problem by all aspects, displays the implementation of the steps of the evaluation method on fifty portals and indicates solutions and ameliorations for the portal functions for the future.

At first, a bibliographic review about similar systems of health portals and design patterns is showed in detail. In consequence, a short investigation about users’ categories, users’ environment and specialized users’ needs is cited. The evaluation study of the portals’ usability is consisted by two main parts: The preparation for the evaluation and the execution of the method step by step. According to the DEPTH method, each feature is related to one or more design patterns , which are mentioned and located in portals’ features.

Finally, the results are shown in boards and statistical figures and they are compared to each other in order to lead to relative results. The purpose of the paper is not only to collect data from the evaluation process and focus on dysfunctional subjects , but also to propose solutions and pioneer functions, in order to improve the usability of the portals.