Σενάρια μελλοντικής εξέλιξης της Κύπρου με έμφαση στον τομέα της ενέργειας η προσέγγιση Lipror

Abstract

Η ανθρωπότητα βρίσκεται σήμερα μπροστά από σημαντικές προκλήσεις αλλά και προβλήματα, που συνδέονται στενά με τον τομέα της ενέργειας και ειδικότερα την κυριαρχία των ορυκτών καυσίμων στην παραγωγή ενέργειας. Τα προβλήματα αυτά αντιμετωπίζουν οι περισσότερες περιοχές του πλανήτη, ενώ σημαντικός αριθμός κρατών έχουν συστρατευτεί σε μία προοπτική άμβλυνσής τους. Η Κύπρος, όπως και οι πολλές άλλες χώρες του πλανήτη, καλείται να συμβάλλει, στο βαθμό που της αναλογεί, στη δημιουργία προοπτικής επίλυσης των παραπάνω προβλημάτων, και την προώθηση ενός περιβαλλοντικά υπεύθυνου προτύπου ανάπτυξης. Η Κύπρος έχει όλα τα ενεργειακά χαρακτηριστικά μιας νησιωτικής περιοχής, όπως το απομονωμένο ενεργειακό σύστημα, ο μεγάλος ρυθμός αύξησης της ενεργειακής ζήτησης, οι εποχιακές διακυμάνσεις της ζήτησης ενέργειας, ο μεγάλος βαθμός εξάρτησης από εισαγωγές ενέργειας. Επίσης, διαθέτει αξιόλογο δυναμικό Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ). Το παραγωγικό πρότυπο, σε συνδυασμό με την κυριαρχία του μαζικού τουριστικού μοντέλου ανάπτυξης, το οποίο είναι ιδιαίτερα ‘σπάταλο’ σε ενέργεια, εντείνει περαιτέρω την εξάρτηση του ενεργειακού συστήματος από το πετρέλαιο και οδηγεί σε ένα ιδιαίτερα εντατικό, από την άποψη των ενεργειακών αναγκών, πρότυπο ανάπτυξης και στην αλόγιστη εκμετάλλευση των φυσικών πόρων του νησιού, με σημαντικές επιπτώσεις για το μέλλον των κατοίκων του. Τόσο η οικονομική ανάπτυξη των τελευταίων ετών, όσο και η υπερπροσπάθεια ανάκαμψης από την παράνομη εισβολή του 1974 οδήγησαν στην περιβαλλοντική και ενεργειακή κατάχρηση. Οι παγκόσμιες διαστάσεις της ενεργειακής και οικολογικής κρίσης έχουν άμεσο αντίκτυπο στην Κύπρο. Η μείωση των αποθεμάτων των ενεργειακών πρώτων υλών, λόγω της υπερεκμετάλλευσής τους, που συνοδεύεται με ραγδαία αύξηση των τιμών τους, επηρεάζει αρνητικά την οικονομία της Κύπρου. που είναι σε πολύ μεγάλο βαθμό εξαρτημένη από τη χρήση τους. Στο πλαίσιο αυτό, η παρούσα διπλωματική εργασία στοχεύει στην εκπόνηση σεναρίων μελλοντικής εξέλιξης της Κύπρου με έμφαση στον τομέα της ενέργειας, επιδιώκοντας να αναδείξει τις Ανανεώσιμες Πηγές και την ορθολογική χρήση της ενέργειας ως σημαντική παράμετρο τόσο για τη συμβολή της Κύπρου στην παγκόσμια προαπάθεια επίλυσης των κρίσιμων περιβαλλοντικών προβλημάτων όσο και για την προώθηση ενός ‘περιβαλλοντικά υπεύθυνου’ μοντέλου ανάπτυξης της περιοχής, με θετικές επιπτώσεις στο περιβάλλον, την οικονομία και την τοπική κοινωνία. Για το σκοπό αυτό γίνεται χρήση των μοντέλων MICMAC και MORPHOL για την εμβάθυνση στην περιοχή μελέτης και τη δόμηση σεναρίων μελλοντικής ανάπτυξης της περιοχής αντίστοιχα, τα οποία υπηρετούν το στόχο που έχει τεθεί, την προώθηση δηλαδή και περαιτέρω διείσδυση των τεχνολογιών ΑΠΕ και την εξοικονόμηση ενέργειας.

Humanity is currently ahead of major challenges and problems that are closely related to the energy sector and particularly the dominance of fossil fuels in energy production. These problems faced by most regions, while a significant number of states have systrateftei a perspective bluntness. Cyprus, like many other countries in the world, is invited to contribute to the degree it deserves, creating prospect of resolving these problems and promote an environmentally responsible model of development. Cyprus has all the energy characteristics of an island region, such as isolated power system, the large growth in energy demand, seasonal fluctuations in energy demand, the high dependence on energy imports. It also has considerable potential for Renewable Energy Sources (RES). The production model, coupled with the predominance of mass tourism development model, which is very 'wasteful' energy, further increase the dependence of the energy system from oil and leads to a highly intensive in terms of energy requirements, standard development and irrational exploitation of natural resources of the island, with significant implications for the future of its residents. Both the economic growth of recent years, and the supreme effort to recover from the illegal invasion of 1974 led to environmental and energy abuse. The global dimensions of energy and environmental crisis have a direct impact on Cyprus. The decline in stocks of energy raw materials, due to overexploitation, which is accompanied by soaring prices, adversely affecting the economy of Cyprus. is heavily dependent on their use. In this context, this thesis aims at developing scenarios for future developments in Cyprus with emphasis on energy, seeking to highlight renewable energies and rational use of energy as an important parameter for both the contribution of Cyprus to the world proapatheia resolving critical environmental problems and to promote an "environmentally responsible" development model in the region, with positive effects on the environment, economy and community. For the purpose of making use of models and MICMAC MORPHOL to deepen the study area and building scenarios for future development of the region respectively, which serve the target set, ie to promote further penetration of renewable energy technologies and energy saving.