Η παρούσα εργασία εξετάζει τις χωρο-κοινωνικές δυναμικές που έχουν αναδυθεί την τελευταία δεκαετία στην περιοχή των Άνω Πετραλώνων, ως προορισμός κατοικίας και διασκέδασης. Οι θεωρίες του gentrification επιλέχθηκαν ως εργαλείο ερμηνείας των χωρικών και κοινωνικών μεταβολών που συντελούνται σε αυτή. Στο πλαίσιο αυτό, μέσω της χαρτογραφικής απόδοσης των χωρικών μεταβολών και της υλοποίησης συνεντεύξεων με τις ομάδες πληθυσμού που δραστηριοποιούνται στην περιοχή μελέτης, εξετάσθηκε αν διαφαίνονται τάσεις gentrification σε αυτή και αν αποκλίνουν από τις θεωρίες που έχουν εκφραστεί από τη διεθνή βιβλιογραφία. Ο εντοπισμός των νέων χρήσεων και των κοινωνικο-οικονομικών χαρακτηριστικών των νεοεισερχόμενων πληθυσμιακών ομάδων, η επικράτηση πιο εκλεπτυσμένων χρήσεων, η επανεπένδυση κεφαλαίου και ο τρόπος με τον οποίο αντανακλάται στο δομημένο περιβάλλον της περιοχής, καθώς και το αν συντελείται άμεσος ή έμμεσος κοινωνικο-χωρικός εκτοπισμός αποτέλεσαν επιμέρους ερωτήματα προς διερεύνηση. Οι χωρικές, οικονομικές και κοινωνικές ιδιαιτερότητες της περιοχής των Άνω Πετραλώνων δεν επιτρέπουν, στην παρούσα χρονική συγκυρία, την εκδήλωση τάσεων gentrification που οδηγούν στην κοινωνική και χωρική αναδιάρθρωσή της, παρά μόνο σημειακά.
Λέξεις – κλειδί: χωρο-κοινωνικές μεταβολές, Άνω Πετράλωνα, gentrification, νεοεισερχόμενοι κάτοικοι, καταστήματα εστίασης – αναψυχής, εκτοπισμός
The present dissertation examines the socio-spatial dynamics that have emerged during the past decade in the area of Ano Petralona, as a housing and entertainment destination. The theories of gentrification have been chosen as an interpretative tool for the spatial and social alterations that are taking place in the area. In this context, through the cartographic rendering of spatial alterations and the conduct of interviews with the active population groups, the study area has been examined for signs of gentrification and their divergence from the theories expressed in international literature. The identification of new land uses and of the socio-economic characteristics of the newcomer groups, the prevalence of more sophisticated uses, capital reinvestment and its reflection on the built environment of the area, as well as the occurrence of direct or indirect socio-spatial displacement, have been the focal issues investigated. The spatial, economic and social particularities of the Ano Petralona area do not permit, at the present time, the manifestation of gentrification tendencies that would lead to its social and spatial restructuring, except for individual spots.
Key words: socio-spatial alterations, Ano Petralona, gentrification, newcomer inhabitants, culinary - entertainment businesses, displacement