Εφαρμογή εκτίμησης ρίσκου σε χαρτοφυλάκια ενέργειας - Δημοπρασίες

Abstract

Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η παρουσίαση και η ανάλυση της διαδικασίας συναλλαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας μεταξύ της Ελλάδας και των όμορών της χωρών, καθώς και η ελαχιστοποίηση του ρίσκου που προέρχεται απ’ αυτές διατηρώντας τη μέγιστη δυνατή απόδοση των επενδύσεων. Το άνοιγμα των Αγορών Ηλεκτρικής Ενέργειας το 1999 έδωσε τη δυνατότητα ελεύθερης διακίνησης Ηλεκτρικής Ενέργειας από τους κατόχους του δικαιώματος μεταξύ των χωρών της Ευρώπης και το 2003 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καθόρισε το νομικό πλαίσιο σχετικά με τους νόμους πρόσβασης στο δίκτυο για τις διασυνοριακές ανταλλαγές Ηλεκτρικής Ενέργειας. Η εργασία ξεκινάει με τη μελέτη της δομής των απελευθερωμένων αγορών μέσα από την ανάλυση των διαφόρων μοντέλων λειτουργίας που υπάρχουν, καθώς και τη δυνατότητα συμμετοχής στις διασυνδέσεις μέσω απόκτησης Φυσικών Δικαιωμάτων Μεταφοράς (ΦΔΜ). Για την αγορά των δικαιωμάτων (εισαγωγών και εξαγωγών ενέργειας) πρέπει να ληφθούν υπόψη οι κανονισμοί που ορίζονται από τον ΑΔΜΗΕ (Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας) για την συμμετοχή σε αυτή. Εν συνεχεία, γίνεται ανάλυση του τρόπου εκχώρησης των ΦΔΜ μέσω άμεσων ή έμμεσων δημοπρασιών ανάλογα με την κάθε χώρα. Από τα φυσικά δικαιώματα που είναι διαθέσιμα από τις διασυνδέσεις που υπάρχουν, ένα μέρος των δικαιωμάτων διατίθεται στις ετήσιες δημοπρασίες. Ένα μέρος από το υπόλοιπο τμήμα, μαζί με τα δικαιώματα που επιστρέφονται, είναι διαθέσιμα για τις μηνιαίες δημοπρασίες. Επιπλέον, αφού περιγραφεί η μορφή των συναλλαγών ηλεκτρικής ενέργειας στις διασυνδέσεις, διευκρινίζεται η ανάγκη για τον υπολογισμό του ρίσκου σε αυτής της μορφής των επενδύσεων. Κατά συνέπεια, παρατίθενται τεχνικές και χρηματοοικονομικά εργαλεία βελτιστοποίησης των χαρτοφυλακίων ενέργειας. Τα μοντέλα βελτιστοποίησης που μελετώνται και αναλύονται είναι αυτά της VaR, της CVaR και της MAD με ιδιαίτερη έμφαση στη CVaR. Τέλος, πραγματοποιείται μια εφαρμογή της όλης προσέγγισης για το Ελληνικό Σύστημα (εισαγωγές – εξαγωγές ενέργειας με τις γειτονικές χώρες) που αφορά τον υπολογισμό του κόστους της διαδικασίας. Με βάση τα αποτελέσματα που προκύπτουν από την προσομοίωση αυτή με χρήση μοντέλων βελτιστοποίησης παρουσιάζονται συμπεράσματα που αφορούν την κατανομή του χαρτοφυλακίου για ελαχιστοποίηση του ρίσκου και την επίτευξη της μέγιστης απόδοσης των επενδύσεων.

The scope of this Diploma Thesis is to study and analyze the power exchange between Greece and her border countries as well as to minimize the risk and maximize the return of this kind of investment. Since 1999 the electricity market has liberalized, thus the European Commission determined the legislation for access to the grid for power exchange’s purposes at 2003. At first, we present the structure of liberalized electricity market by analyzing the function models that are used and the participation to interconnections by obtaining the Physical Transmission Rights (PTRs). Then, we analyze the procedure of obtaining the PTR by explicit or implicit auctions that occur monthly or yearly. For participation in this market there is legislation that is defined from the HTSO (Hellenic Transmission System Operator). In addition, we present methods and Financial Tools that are used to calculate the risk of the investments at energy portfolios. Therefore, the general methodology of Risk Analysis and Risk Management at liberalized electricity markets is described. Three basic optimization models for portfolios are presented: VaR, CVaR and MAD with emphasis in CVaR model for this study. Finally, we present a case study of Greek electricity market (imports – exports of energy with border countries). We use optimization models for the simulation and we allocate the contents of portfolio properly in order to minimize the risk ensuring a satisfying return to the investor.