Ο Λιμένας του Λαυρίου και οι Προοπτικές του υπό τη Σημερινή Οικονομική Συγκυρία

Abstract

Οι σύγχρονες εξελίξεις στον τομέα των θαλάσσιων μεταφορών και στην τεχνολογία των πλοίων έχουν επαναπροσδιορίσει το περιβάλλον λειτουργίας και τις συνθήκες ανταγωνισμού μεταξύ των λιμένων, αναδεικνύνοντας την ανάγκη προσαρμογής τους στα σύγχρονα διεθνή πρότυπα. Ειδικότερα, για τον λιμένα του Λαυρίου έχουν μελετηθεί παλαιότερα σχέδια για την αναβάθμιση και την επέκτασή του, σημαντικό μέρος των οποίων δεν έχει υλοποιηθεί. Η παρούσα διπλωματική εργασία έχει ως αντικείμενο την επικαιροποίηση των προτεινόμενων κατευθύνσεων ανάπτυξης του γενικής χρήσης λιμένα του Λαυρίου, με άξονα τη σημερινή οικονομική συγκυρία και την περιγραφή των έργων και των μεταρρυθμίσεων που αυτές προϋποθέτουν. Για τον σκοπό αυτό, πραγματοποιήθηκε αξιολόγηση της παρούσας αξιοποίησης των υποδομών και της κομβικής γεωγραφικής του θέσης, της αποδοτικότητας των δραστηριοτήτων του και των προοπτικών εξέλιξής τους, μέσω της ανάλυσης των μεγεθών κίνησης για καθεμία από τις χρήσεις του, των προσωπικών συνεντεύξεων με τους φορείς διαχείρισης και τους χρήστες του, καθώς και της μελέτης σχετικών εργασιών εκτίμησης της αποτελεσματικότητας και του επενδυτικού ενδιαφέροντος του λιμένα. Κατά τη διαδικασία αυτή, διαπιστώθηκε περιορισμένη ακτοπλοϊκή και εμπορική κίνηση στον λιμένα του Λαυρίου, χωρίς αξιόλογες προοπτικές εξέλιξης, λόγω της έλλειψης σύνδεσης με μέσα μαζικής μεταφοράς σταθερής τροχιάς και περιφερειακού οδικού άξονα, αντίστοιχα, με αποτέλεσμα να μην αξιοποιείται πλήρως η χωρητικότητά του. Αντίθετα, η εξυπηρέτηση σκαφών αναψυχής αποτελεί ισχυρή και οικονομικά αποδοτική δραστηριότητα του λιμένα, η οποία δεν φαίνεται να επηρεάζεται ιδιαίτερα από την οικονομική ύφεση. Επιπλέον, η ανάδειξη του Λαυρίου σε λιμένα αφετηρίας για κρουαζιερόπλοια, είναι σύμφωνη με τον τουριστικό χαρακτήρα της περιοχής και συγκεντρώνει το ενδιαφέρον των πλοιοκτητριών εταιρειών, αφού παρέχει γεωγραφικά πλεονεκτήματα και λύσεις οικονομίας. Για τον σκοπό αυτό, προτείνονται, μεταξύ άλλων, η κατασκευή δύο μόλων για δημιουργία μαρίνας με τη δυνατότητα υποδοχής mega yachts εντός του λιμένα και η δημιουργία δύο θέσεων παραβολής κρουαζιερόπλοιων μεσαίου μεγέθους, με την επέκταση και τη διαπλάτυνση των υφιστάμενων κρηπιδωμάτων στο εσωτερικό του προσήνεμου μόλου. Τέλος, η προσέλκυση μεγάλων σκαφών αναψυχής και κρουαζιερόπλοιων προϋποθέτει την παροχή ποιοτικών λιμενικών υπηρεσιών και την εφαρμογή ευνοϊκού θεσμικού πλαισίου, κατά τα διεθνή πρότυπα και ελκυστικής τιμολογιακής πολιτικής, ώστε ο λιμένας να ανταποκριθεί στη λανθάνουσα ζήτηση και να αποφέρει σημαντικά έσοδα στην τοπική κοινωνία, αλλά και τη χώρα.

Modern developments in the field of maritime transport and marine technology have redefined the operating environment and the conditions of competition between ports, making the need for them to adapt to current international standards crucial. In particular, as far as the port of Lavrio is concerned, a Master Plan has been developed, yet a major part of it has not been implemented. The objective of the present thesis is to propose updated quidelines for the further development of the port, based on the current economic context, as well as to describe the projects and the reforms these guidelines entail. For this purpose, the current utilization of the port's infrastructures and pivotal geographic position and the efficiency of its business lines were evaluated and the prospects of its development were estimated, through the analysis of traffic figures for each of the port's activities, as well as through personal interviews with its administrators and its users and by studying related papers on the assessment of the effectiveness and the investment interest of the port. In this process, limited ferry and cargo ship traffic was observed, without remarkable growth perspectives, due to the lack of connection to fixed rail public transport and a peripheral route leading to the commercial sector of the port, respectively. As a result, the existent infrastuctures for passenger and cargo ships are not used to their full potential. On the contrary, the marinas that exist within the port of Lavrio attract annually a large number of yachts, which does not appear to be significantly affected by the current economic recession and the marina activities prove to be an effective use of the port, which produces increased revenue. Moreover, the development of home porting for cruise ships in the port of Lavrio constitutes an activity compatible with the touristic features of the port's hinterland and it is highly requested by ship owning companies, as it entails time and expenses reducing solutions. For this purpose, it is proposed, inter alia, to develop a larger marina within the port, by constructing two moles, as well as to create two cruise ship berths, of 200 m length each, on the inside of the windward mole of the port, by extending and widening the existent quay walls. Finally, apart from the suggested harbour works, the promotion of the touristic aspect of the port and the attraction of mega yachts and cruise ships require equipment and facilities that ensure high quality port services, along with the establishment of a new regulatory framework and an enticing pricing policy, according to international standards.