Φλωρεντία, η πόλη των αντιθέσεων

Abstract

Η διάλεξή μας πραγματοποιήθηκε με αφορμή την παραμονή μας στη Φλωρεντία για ένα εξάμηνο με το πρόγραμμα εράσμους, με κύριο άξονα την ανάγνωση της πόλης και τον εντοπισμό των αντιθέσεων που τη χαρακτηρίζουν. Η Φλωρεντία είναι μια πόλη στην επαρχία της Τοσκάνης χτισμένη στην εύφορη κοιλάδα του Άρνου, άρρηκτα συνδεδεμένη με την οικονομική και καλλιτεχνική ανάπτυξη της χώρας. Πατρίδα του Δάντη, του Λεονάρντο ντα Βίντσι και άλλων μεγάλων καλλιτεχνών, θεωρείται η γενέτειρα της ιταλικής Αναγέννησης. Πρόκειται για μία πραγματική “ιστορική πόλη”, καθώς η ιστορικότητα είναι ένα στοιχείο ενεργό του περιβάλλοντός της μαζί με το οποίο συνυπάρχουν οι άνθρωποι. Στα κτίρια της, στους δρόμους της, στις γέφυρες αποτυπώνονται όλα τα ιστορικά στρώματα που την απαρτίζουν και το παρελθόν αναμειγνύεται με τη σύγχρονη πραγματικότητα. Φθάνοντας, η πρώτη εντύπωση που μας δημιούργησε ήταν αυτή μιας πόλης-σκηνής όπου ξετυλίγεται κάθε μέρα μια διαφορετική ιστορία με πρωταγωνιστές τους κατοίκους της. Στην πορεία, αρχίσαμε να την κατ-οικούμε ουσιαστικά, βιώνοντας έντονα τις αντιθέσεις που τη χαρακτηρίζουν και συμπυκνώνουν την πολύμορφη ταυτότητά της. Σταδιακά, συνειδητοποιήσαμε ότι πηγή όλων αυτών των αντιθέσεων είναι το γεγονός ότι η Φλωρεντία διατηρώντας το αναγεννησιακό της κέλυφος, προσπαθεί να καλύψει τις μοντέρνες ανάγκες των κατοίκων της του 21ου αιώνα, καταλήγοντας συχνά σε αδιέξοδο. Η πόλη προσπαθεί συνεπώς να κρατήσει μια εύθραυστη ισορροπία και να διατηρήσει μακροπρόθεσμα τη βιωσιμότητά της. Σκοπός της εργασίας μας, ήταν να αποτυπώσουμε αυτήν την αντιφατική εικόνα. Ξεκινήσαμε εντοπίζοντας σημαντικά αστικά κενά στο γεωλογικό τοπίο της πόλης, με κυρίαρχο τον Άρνο και ανακαλύψαμε ενδιαφέροντα σημεία όπου πυκνώνουν οι χρήσεις και διαφοροποιούνται οι κινήσεις και το είδος των χρηστών (κάτοικοι=παραγωγικά εμπλεκόμενοι και τουρίστες=ψυχαγωγικά εμπλεκόμενοι χρήστες). Στη συνέχεια διερευνήσαμε τη σχέση της πόλης με τους τουρίστες, και τη σχέση αυτών με τους κατοίκους της και αντίστροφα. Με τα μέσα αυτά προσπαθήσαμε να δικαιολογήσουμε το μεγάλο πλήθος των τουριστών που επισκέπτονται την πόλη και να εξηγήσουμε την αντίστοιχη “υποχώρηση” των κατοίκων από αυτή. Εν τέλει, μέσα από ζυμώσεις και συμβάντα της καθημερινότητας επιχειρήσαμε να κατανοήσουμε όλα εκείνα τα στοιχεία που καθιστούν τη Φλωρεντία σήμερα μία -παρ όλες τις αντιθέσεις της- βιώσιμη πόλη.

Our project was made on the occasion of our stay in Florence for a semester with the Erasmus program by focusing on observing the city and identify the contradictions that characterize it. Florence is a city in the province of Tuscany, situated in the fertile valley of the Arno, inextricably linked to the economic and artistic development of the country. Home of Dante, Leonardo da Vinci and other great artists, is also considered the birthplace of the Italian Renaissance. This is a real " historical city ", as historicity is an active element of the environment with which people coexist. Its buildings, its streets and bridges capture all the historical layers that compose the city and the past mixes with modern reality. When we first arrived there, our initial impression of Florence was that of a city - scenery where each day a different story is unfolded starring its residents. Along the way, we started to trully inhabit the city, experiencing the intense contradictions that characterize it and consist its diverse identity. Gradually, we realized that the source of all these contradictions is the fact that while Renaissance Florence is keeping to its shell, strives to meet the modern needs of its residents of the 21st century , often ending in a deadlock. The city therefore is trying to keep a fragile balance and maintain its long-term livability. Our objective goal was to imprint this contradictory picture. We started by identifying major urban gaps in the geological landscape of the city, dominating its river, Arno and we discovered interesting points where more uses frequent and the movements and the type of users differ (concerning residents = productively involved and tourists = recreational involved users). Then, we investigated the relationship between city and its tourists and their relationship with the residents and vice versa. By these means we have tried to justify the large number of tourists visiting the city and explain the following " retreat " of its inhabitants. Ultimately, through the events of everyday life, we tried to understand all the elements that make Florence today one - despite contradictions - sustainable city .