Αρχιτεκτονική σκέψη + συνθετική διαδικασία: η δομή ως μεθοδολογικό εργαλείο

Abstract

Η ερευνητική εργασία πραγματεύεται το ζήτημα της συνθετικής διαδικασίας στην αρχιτεκτονική, χρησιμοποιώντας μεθοδολογικά, ως βάση, την έννοια της δομής. Η συνθετική διαδικασία παρουσιάζεται ως αποτέλεσμα «δομικών» νοητικών διεργασιών, οι οποίες αποδίδονται εκφραστικά με την έμπρακτη σχεδιαστική απεικόνιση. Στο πρώτο σκέλος, η αρχιτεκτονική σκέψη μελετάται ως αποτέλεσμα του συσχετισμού λογικά ελεγχόμενων, συνειδητών επιλογών, με επιρροές που αναπτύσσονται πέραν του συνειδητού ελέγχου και συνδέονται με μία ασυνείδητη πραγματικότητα. Η έρευνα εστιάζει συγχρόνως στη συνθετική πρόθεση, η οποία συγκροτείται αφ'ενός από παράγοντες που αφορούν το υπαρκτό πρόβλημα της αρχιτεκτονικής, αποτελώντας το τρίπτυχο "άνθρωπος - λειτουργία - τόπος", και αφ'ετέρου από ένα προύπάρχον πλαίσιο επιρροών που σχετίζονται με ενστικτικές αντιδράσεις, αρχετυπικές καταβολές και έμφυτες ιδέες. Στο δεύτερο σκέλος η συνθετική διαδικασία μελετάται ως κυκλική διεργασία, η οποία αναπτύσσεται μεταξύ σκέψης και πράξης και συγχρόνως, ως σύστημα δομικών προσεγγίσεων. Για λόγους συνοχής και συγκρότησης της έρευνας, χρησιμοποιείται ως μέθοδος εργασίας, η σχετική πρόταση του Jean Piaget με την περιγραφή των τριών βασικών χαρακτηριστικών της δομής. Της ολότητας, της αυτορρύθμισης και του μετασχηματισμού. Και τα τρία χαρακτηριστικά αναλύονται με βάση τη σημασία τους για τη συνθετική διαδικασία, αλλά και τους διαφορετικούς τρόπους που εμφανίζονται σε αυτή, κάτω από τη κοινή συνισταμένη της δομικής σκέψης.

This research discusses the subject of designing process in architecture, using the notion of structure, as a methodological tool. Designing process is presented as a result of structural, mental procedures, which refer to practical, expressive forms of architectural design. Firstly, architectural thought is portrayed as a double-sided, complex outcome of rationally controlled, conscious options and of irrational influences, associated with an unconscious reality. In addition, the research concentrates on architectural intentions, which are, on the one hand, consisted of existing architectural problems and factors, composing the triptych “human-function-place”, and, on the other hand, intentions which constitute a preexisting concept relative to instinctive reactions, archetypes and inherent ideas. Secondly, designing process is presented as a structural system and is depicted as a cyclic procedure, which evolves between thought and action. The theoretical proposal of Jean Piaget about the analysis of structure, as a concept of three basic characteristics – totality, self-regulation and transformation – is being used in this thesis as a method, in order to provide sequence and consistency to the research. All three characteristics are analyzed, as far as their significance in the designing process, and therefore are depicted as ways of contributing to this process, as an overall outcome of a structural concept of mind and thought.