Πνευματική ιδιοκτησία: δημιουργός και έργο

Abstract

Ο πνευματικός δημιουργός έχει διανύσει μία τεράστια απόσταση στον τρόπο με τον οποίο υλοποιείται στη συλλογική συνείδηση η δημιουργική του υπόσταση, με αφετηρία τον απλό γραφέα του μεσαίωνα, τον μιμητή των κλασικών και εδραιωμένων προτύπων και κατάληξη την σταρ-προσωπικότητα, την ταλαντούχα και πρωτότυπη δημιουργική δύναμη του 21ου αιώνα. Κάπου σε ένα σημείο ιστορικής και πολιτιστικής καμπής, η θεώρηση του πνευματικού δημιουργού έκανε τη μεταστροφή από την αντιγραφή στην πρωτότυπη δημιουργία, από τη μίμηση στην αυθεντικότητα, από την ανωνυμία στην προσωπικότητα. Η μετάβαση δεν πραγματοποιήθηκε από τη μία μέρα στην επόμενη, όμως οι εξελίξεις για την έννοια του πνευματικού δημιουργού και της αντίληψης της πνευματικής δημιουργίας και του έργου, του αποτελέσματος της δημιουργικής διαδικασίας ήταν ραγδαίες, με την ενίσχυση του μοντέλου της ταλαντούχας και ιδιαίτερης δημιουργικής προσωπικότητας, στην εποχή του Ρομαντισμού, την αμφισβήτησή και αποδόμησή του από φιλοσόφους, διανοούμενους και καλλιτέχνες του προηγούμενου αιώνα και την ανάδυση εναλλακτικών όρων που επαναδομούν την πνευματική δημιουργία γύρω από το δημιουργικό υποκείμενο, όμως επαναπροσδιορίζουν μία σειρά από ιδιότητες που επεκράτησε να συσχετίζονται με αυτή, την αποκλειστικότητα, την αυθεντία του δημιουργού, τα δικαιώματα εκμετάλλευσης και χρήσης, στο φως των τεχνολογικών εξελίξεων δικτύωσης και επικοινωνίας της σύγχρονης συγκυρίας.

The notion of “authorship” has come an long way in the manner in which the creative personality manifests itself in our collective consciousness. From the scribe of the Middle Ages , to the imitator of the classics and of established standards, to the talented and original creative force of the 21st century . In a historical and cultural turning point , the concept of authorship made the shift from copying to original creation; from imitation to originality; from anonymity to celebrity . The transition did not take place overnight, but the developments for the concept of the author and the work- the result of the creative process- were rapid. First the Romantic paradigm of a talented and gifted creative individual was reinforced, then the deconstruction and re-evaluation of the modes of authorship gained eminence guided by the thought of philosophers, intellectuals and artists of the last century and now an alternative new mode of authorship is emerging in the light of technological developments in networking and communications, challenging the exclusivity, the authority, the rights and the authenticity of traditional authorship paradigms.