Έλεγχος των παραμορφώσεων και μελέτη των εκλεπτύνσεων του κίονα Κ31 του ναού του Νεμείου Διός με χρήση επίγειου τρισδιάστατου σαρωτή

Abstract

Η περιοχή της Νεμέας, παρουσιάζει ιδιαίτερο ανασκαπτικό ενδιαφέρον, αφού συγκεντρώνει σημαντικό αριθμό μνημειακών συνόλων, τα οποία αποτελούν πολιτιστική κληρονομιά, που χρειάζεται να αναδειχθεί. Ειδικότερα, όσον αφορά τον Ναό του Νεμείου ΔΙός, κατά καιρούς έχει τονισθεί η αναγκαιότητα της αναστήλωσής του, εφόσον αποτελεί κομβικό μνημείο της αρχαιότητας. Επιπλέον, το γεγονός ότι το μεγαλύτερο ποσοστό του αυθεντικού δομικού στοιχείου των κιόνων (σπόνδυλοι) διασώζεται, ενθαρρύνει τις αναστηλωτικές ενέργειες στην περιοχή. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι τρεις, ιστάμενοι από την αρχαιότητα, κίονες οι οποίοι έχουν υποστεί σημαντικές παραμορφώσεις, λόγω μετακινήσεων των σπονδύλων τους. Στην παρούσα διπλωματική εργασία, το ενδιαφέρον εστιάσθηκε στον κίονα Κ31 στην ανατολική πλευρά της περίστασης, οι σπόνδυλοι του οποίου έχουν εμφανείς μετακινήσεις. Συγκεκριμένα, αντικείμενο της παρούσας διπλωματικής, αποτέλεσε η διερεύνηση της δυνατότητας προσδιορισμού των παραμορφώσεων του προαναφερθέντος κίονα του ναού, μέσω της δημιουργίας τρισδιάστατου ψηφιακού μοντέλου. Επιπλέον, διερευνήθηκε η δυνατότητα προσδιορισμού των οπτικών εκλεπτύνσεων του κίονα, δηλαδή ή μείωση, ένταση και κλίσεις αυτού. Για τον σκοπό αυτό, ιδρύθηκαν πάνω στο ναό και περιμετρικά του, δίκτυο οριζοντίου και κατακόρυφου ελέγχου. Μετρήθηκαν στα στοιχεία του δικτύου και οι παρατηρήσεις συνορθώθηκαν με τη μέθοδο Ελαχίστων Τετραγώνων. Τέλος το δίκτο επιλύθηκε με τις ελάχιστες εξωτερικές δεσμεύσεις. Στη συνέχεια, από τις κορυφές του δικτύου, πραγματοποιήθηκαν σαρώσεις του κίονα Κ31 με την χρήση Επίγειου Τρισδιάστατου Σαρωτή (Terrestrial Laser Scanner) και δημιουργήθηκε το τρισδιάστατο μοντέλο του. Μετά από κατάλληλη επεξεργασία, προσδιορίσθηκαν οι σχετικές μετακινήσεις και στροφές μεταξύ των σπονδύλων του, καθώς και τα γεωμετρικά στοιχεία τους. Η επεξεργασία των ψηφιακών δεδομένων έγινε με τα λογισμικά Cyclone και Geomagic Studio.

The area of ancient Nemea and especially the temple of Zeus have been important cases of excavation and restoration works. More especially, as far as the temple is concerned, the importance of its restoration has been emphasized many times in the past, especially since its demolition was due to human and not natural causes. The fact that most of the original material of the columns is preserved and still in place, has encouraged the restoration works of the temple. A project, concerning the restoration of 4 columns of the northeastern corner of the peristasis, took place, and was accomplished, during 2004-2013. Three columns that have been standing erect since the ancient times are also of great interest since they have undergone significant deformation. In this diploma thesis the interest is focused on the column K31 (4th from north) of the eastern side of the peristasis, where the movements between its drums are visible. The purpose of this diploma thesis is to investigate the possibility to determine the deformations and the documentation of this column through the creation of a three-dimensional digital model. For this purpose, an Horizontal and a Vertical Control Network were established on the body and in the vinicity of the temple, its elements were measured and the observations were adjusted using Least Squares Method. Scans of the column were carried out, using a three dimensional laser scanner and the column's three dimensional digital model was created. After editing the raw model, the drums' displacements, the rotations between column's drums together with the drums' features were estimated. Moreover, the column's optical refinements such as the meiosis, the entasis and the column's inclination were determined through the 3D digital model. Finally, the conclusions withdrawn are presented.