Λογική και μετα μεταφυσική στον διάλογο Σοφιστής του Πλάτωνα

Abstract

Εκλέγοντας την λέξη Λογική και Μεταφυσική επανέρχομαι στις μελέτες μου για το Μαster μου και τις σύγχρονες ή μοντέρνες φιλοσοφίες. Η σπουδαιότητα του θέματος με έκανε πρόθυμο, να κάνω μια έρευνα πάνω στην αρχή αυτού του τίτλου και κάθε σχέσης που μπορεί να υπάρχει μεταξύ αυτών. Ο Σοφιστής του Πλάτωνα ήτο η τελική απάντηση της έρευνας μου. Έτσι διάλεξα τον τίτλο προσαρμοσμένο με τον Σοφιστή του Πλάτωνα για την εργασία του Διδακτορικού μου.

Τι εννοώ με την λέξη Λογική είναι μια περιληπτική δομή, της οποίας περιοχή είναι ο ανθρώπινος νους και με τον όρο Μεταφυσική κατά το πλείστον εννοώ τις Οντολογικές όψεις του Όντος (το Ον), το οποίο συνιστά την δομή της πραγματικότητας, αφού γνωρίζομε, ότι αυτή η δομή χρειάζεται, διανοητική δραστηριότητα και ως εκ τούτου συσχετίζω την Λογική με την Μεταφυσική, χωρίς ενδιαφέρον για τους επιστημονικούς υπαινιγμούς των γνωρισμάτων. Με την ανάλυση του Σοφιστή ανεξάρτητα έχω προσπαθήσει να δείξω το ό, τι συμβαίνει σε μια τέτοια σχέση μεταξύ Λογικής και Μεταφυσικής. Πιστεύω ότι η αρχαία Φιλοσοφία και όλως ιδιαιτέρως του Πλάτωνος, χωρίς το ανθρώπινο όν ως επίκεντρο, δίδει την ευκαιρία στον σχολιαστή να έχει άμεση άποψη επί μερικών θεμάτων καθώς και το δικό μου.

Εξ’ αιτίας όλων αυτών των λόγων συγκεντρώθηκα στον Σοφιστή, έναν διάλογο στον οποίον ο Πλάτωνας κάνει τα τελευταία του βήματα στην Οντολογία. Πριν από κάθε φιλοσοφική έρευνα ήτο αναγκαίο να κατανοήσω την δομή του διαλόγου. Αυτό το έργο με βοήθησε να κατανοήσω καλύτερα το μήνυμα του Πλάτωνα. Και περαιτέρω βρήκα, ότι αυτό το έργο είναι αναγκαίο για κάθε φιλοσοφική εργασία σε όλους τους Πλατωνικούς διαλόγους.

Από την άποψη αυτή, μιμούμενος άλλους σχολιαστές, κι εγώ χώρισα τον Σοφιστή σε δύο τμήματα. Εδώ υπήρχαν διαφορετικές ερμηνείες. Οι πλείστοι σχολιαστές χωρίζουν τον διάλογο απλά εις δύο μέρη: Πρώτο και δεύτερο. Αλλά σε μια εργασία σχολίων του Nutomi είδα, ότι διαχωρίζει τον διάλογο εις δύο, όμως όχι εις πρώτο και δεύτερο, αλλά μάλλον εις μυστικό και εις κοινό ή λαικό. Ακολούθησα αυτόν τον διαχωρισμό. Και η Lesley Brown κάνει το ίδιο. Το βρήκα περισσότερο ευλογοφανές, γιατί και ο διάλογος ο ίδιος το υποστηρίζει. Μετά από μια σύντομη εισαγωγή, μια απλή έρευνα, η οποία συμπεριλαμβάνει μια διαφορετική μέθοδο έρευνας και φαινομενικότητας του Σοφιστή αρχίζει έτσι (218 b5). Αυτό το μέρος ενώ τελειώνει στο 237 α1 επιστρέφει ξανά στον τελευταίο ορισμό του σοφιστή αρχίζοντας από το 265 και εκτείνεται έως το τέλος του διαλόγου. Το έχω ονομάσει αυτό κοινό μέρος του διαλόγου και οτιδήποτε συμπεριλαμβάνεται μεταξύ αυτών των δύο αναφερομένων μερών είναι το μυστικό ή ιδιαίτερο τμήμα του διαλόγου (237-265), το οποίο περιλαμβάνει την Οντολογική έρευνα διακεκριμένη από το κοινό ή λαικό μέρος. Με την ανάλυση του κοινού μέρους από μια άποψη είμαι σε αντίθεση με τους πλείστους σχολιαστές, αφού η μέθοδος της διαίρεσης εις το κοινό μέρος διαμορφώνεται με το παράδειγμα. Αν και αυτή η μέθοδος της διαίρεσης, έχω αποδείξει, ότι προχωρώντας μέσω του παραδείγματος η διαίρεση γίνεται πολύ ασθενής, τόσον όσον είναι δυνατόν και αυτός είναι ο λόγος όπου μετά από πέντε ή έξι ορισμούς, ακόμη δεν έχομε αποκρυσταλλομένο ορισμό στην περιγραφή της φύσεως του σοφιστή. Αφού, όμως ο Πλάτων αμέσως συστήνει την διαλεκτική 251 d1 – e2 νομίζω και έχω προσπαθήσει να δείξω, ότι ο Πλάτωνας εδώ δείχνει πόσο διαφορετικά επίπεδα λογικής είτε δεν λειτουργούν είτε λειτουργούν έξοχα συστήνοντας την μέθοδο της διαλεκτικής, ως το υψηλότερο επίπεδο λογικής μεθόδου, εις το άνοιγμα της οντολογικής έρευνας και τούτο καταδεικνύει πόσο πολύ θα μπορούσε να συσχετισθεί η Οντολογία με την Λογική. Έχω πεισθεί το «γιατί» ο Πλάτων ακόμη μια φορά επικαλείται ένα νέο επίπεδο διαλεκτικής, το οποίο βασίζεται στο ξεχώρισμα και κοινωνία. Ο Πλάτων στον Σοφιστή είναι στην όψιμη καρριέρα του ή σταδιοδρομία του. Εκείνο που προτείνω εδώ και υποστηρίζω είναι, ότι ο Πλάτων έρχεται αντιμέτωπος με το αδιέξοδο της Ελληνικής φιλοσοφίας, δηλαδή με τον Παρμενίδη. Κατηγορηματικά πιστεύω, ότι ο Πλάτωνας στον Σοφιστή μόνον ακολουθεί το έργο του Παρμενίδη, για να ανοίξει την οδό προς την Φιλοσοφία. Κατά τον τρόπο αυτόν ο Πλάτωνας κάνει όλη του την προσπάθεια εναντίον του Παρμενίδη και της θέσης του, ότι, «Ποτέ μην επιτρέψεις στην σκέψη σου να εξερευνήσει περί του μη όντος.» Αφού αυτή η θέση προμηθεύει στον σοφιστή καταφύγιο ή κρυσφύγετο, που μπορεί να το εκμεταλευτεί. Πλάτων εναντίον Παρμενίδη συγκεντρώνει και αποδεικνύει το Μη Ον. Έχω ερευνήσει πως κρυφά εις την σκιά του Μη Όντος λαμβάνει χώρα και βρίσκει μέρος καταφυγής ο σοφιστής. Όταν τολμά να λέει, ότι κάθε τι και από καθένα είναι και μπορούσε να είναι αληθινό, αυτός καθαρά αρνείται την δυνατότητα ψεύδους ή ψευδοσύνης και βασιζόμενος στον Παρμενίδη αρνείται ότι υπάρχει ψεύδος, διότι πιστεύει ότι ψέμα δεν υπάρχει και ως υπαινίσσεται ο Παρμενίδης δεν πρέπει να κάνουμε έρευνα για κάτι ανύπαρκτο.

Από αυτήν την άποψη έχω αποδείξει, ότι ο Πλάτων,

1) είναι αποφασισμένος να αποδείξει ότι το ψεύδος είναι δυνατόν. 2) Η απόδειξη της δυνατότητας του ψεύδους εξαρτάται από την απόδειξη της υπάρξεως του Μη Όντος. 3) Το μη ον υπάρχει. 4) Η θέση του Παρμενίδη δεν είναι λογική θέση. 5) Ο Παρμενίδης έχει νικηθεί. Για να εκπληρώσει αυτόν τον σκοπό ο Πλάτων ξεκινά από τις αρχές της Παρμενίδιας θέσης και αυτή η εκκίνηση τον αναγκάζει να κάνει έρευνα για την καρδιά, το κέντρο της θέσης του Παρμενίδη, δηλαδή την δυσκολία που αφορά το όν. Και ο Πλάτωνας το κάνει. Το ζήτημα του ψεύδους αφ’ ενός και το πρόβλημα του όντος, το οποίον ευρίσκεται σε κάθε ύπαρξη αφ’ ετέρου, οδηγεί τον Πλάτωνα εις την έρευνα ως προς το ρήμα εστίν (είναι). Οι διαφορετικές μορφές αυτού του ρήματος, δηλαδή η υπαρξιακή ταυτότητα ουσιαστική και κατηγορηματική. Αυτή η ερμηνεία, η οποία δίδει καταφατικό νόημα στο ον οπλίζει τον Πλάτωνα, να ερμηνεύσει το θέμα εις το πεδίο της γλώσσης. Αυτή είναι η έκβαση, που συζητά κάτω από τον τίτλο, «Συμπλοκή ειδών». Έχω ερμηνεύσει την Συμπλοκή ειδών σύμφωνα με αυτή την γραμμή. Εξ’ αιτίας των ερευνών, οι οποίες είναι απάντηση στην ερώτηση, «Ποιος είναι ο δυνατός διάλογος, ο δυνάμενος να αποδώσει;» Η Συμπλοκή ειδών είναι η απάντηση του Πλάτωνα στο θέμα αυτό, όπου λέγει για παράδειγμα, ο Χ μετέχει στον Φ. Έχω συζητήσει και ερευνήσει το νόημα των μετόχων και έχω αποδείξει, ότι μόνον αυτή η συμμετοχή μπορεί να υπάρξει και να έχει νόημα μόνο στην γλώσσα. Νομίζω ο Πλάτων προσπαθεί να θέσει μπροστά την «μετοχή», διότι δίνει και την αίσθηση της «Μη συμμετοχής». Αυτή η ερμηνεία του δίδει την ευκαιρία να θεμελιώσει την έρευνα της άρνησης. Με άλλα λόγια αυτός ερευνά το μη ον με την έννοια της άρνησης στην πρόταση. Δια του τρόπου αυτού, το Μη Ον ξανά αποδεικνύεται εναντίον του Παρμενίδη. Αποδεικνύοντας την άρνηση αποδεικνύεται το μη ον και το ψεύδος συγχρόνως. Κατά τον τρόπο αυτό δεν υπάρχει ευκαιρία για τον σοφιστή να πει, ότι το ψεύδος είναι αδύνατον, διότι το μη ον είναι απρόσιτο. Το μη ον και η άρνηση αμφότερα αποδεικνύονται ήδη και ο σοφιστής δένεται με χειροπέδες.

The subtitle of the Platonic dialogue the Sophist leads us to the question of logic and metaphysics in the dialogue. In this concern, what I have done is that analysing the dialogue in order to bridge between the main parts of my topic, namely logic and metaphysics.

At the outset I have devided the dialogue into two sections. The first section is called outer part and the next one inter. Both parts are analyzed well philosophically in the context of Plato’ philosophy and logico – metaphysicl achievements too.

First I have dealt with outer part. What constitutes the outer part generally is a methodological attempt remained aborive, except the last one through which Plato sketches not only the dialogue but the whole of his philosophy into the firmamen of his ontology. The second section of the dialogue is included in the last attempt towards finding the definition of the sophist.

For finding the definition of the sophis Plato finds Parmenide as the main source from whom the sophist exploits. For defeating the sophist thus, Plato comes across with Parmenides and keeps force to show Parmenidean thesis about Being and Not – Being is wronge! Because Parmenidean theory of being has become a lurking – place for the sophists. According to Plato’s analysis sophist makes everything true, due to Parmenides’ thesis that says not being is impssible!

In contrat to Parmenides, Plato tries to demonstrate that not – being exists, in a sense. Hereafter I have shown how Plato comes down Parmenides. Analysis of the Greek verb είναι (εστί), in addition to the title Συμπλοκή ειδων (the intercommunion of Forms) are two general titles by which Plato makes the dialogues possible and in the next step demonstrates that falsehood exists, because not – being is a kind of being but different from what exists! At the end of the dialogue the sophist is defined and the personage of the sophist is entangled!

Mostly I have concentrated on ontolgical part of the dialogue and philosophical conclusions of the Sophist.