Αποκατάσταση Ιερού Ναού Παναγίας Παντοβασίλισσας Τρίγλιας

Abstract

Αντικείμενο της μεταπτυχιακής εργασίας αποτελεί η τεκμηρίωση της υφιστάμενης κατάστασης, η διάγνωση της παθολογίας και η πρόταση αποκατάστασης του Ιερού Ναού Παναγίας Παντοβασίλισσας στην περιοχή Τρίγλια, επαρχία της Προύσας, στην Τουρκία. Χρονολογείται στον 13ο αιώνα με προσθήκη κατά το 1883, έχει μορφή τρουλαίας βασιλικής με εκτενή προσθήκη σε ορθογωνική κάτοψη, και η κάλυψή του γίνεται με ημικυλινδρικούς θόλους και τρούλο που σήμερα εδράζονται μέσω τόξων σε μαρμάρινους κίονες. Σήμερα, σώζεται σχεδόν το σύνολο της αρχικής φάσης, μέρος της επέκτασης και μικρά τμήματα από αντηρίδες που προσετέθησαν μετά από επισκευές. Ο Ναός βρίσκεται σήμερα σε κακή κατάσταση από δομοστατικής απόψεως. Παρατηρούνται σοβαρές ρηγματώσεις και αρκετά μεγάλες και μη αναστρέψιμες κατά τόπους παραμορφώσεις. Μικρό τμήμα της θολοδομίας και οι οριζόντιοι φορείς της επέκτασης έχουν καταρρεύσει από ανθρωπογενείς παρεμβάσεις, όπως επίσης και το κωδωνοστάσιο. Η πολυετής εγκατάλειψη και έκθεση στις κλιματολογικές συνθήκες έχουν επιδεινώσει τα αμιγώς δομικά προβλήματα. Πέραν των ανθρωπογενών παρεμβάσεων, η γενική παθολογία του δομήματος παραπέμπει σε αστοχίες λόγω σεισμικών δράσεων, επιδεινούμενων από μη ευμενείς συνθήκες θεμελίωσης. Οι υπολογισμοί επιβεβαιώνουν σε μεγάλο βαθμό την εμφανιζόμενη παθολογία του δομήματος και τη διάγνωση της. Οι προτάσεις επεμβάσεων διέπονται από τις αρχές της αναστηλωτικής δεοντολογίας και περιλαμβάνουν αποκατάσταση του κτηρίου, επισκευή των βλαβών και ενίσχυση του φέροντος οργανισμού. Προκειμένου να διερευνηθεί η συμπεριφορά του κτηριακού συγκροτήματος έναντι κατακορύφων και οριζοντίων φορτίων, έγινε προσομοίωσή της μέσω πεπερασμένων στοιχείων. Οι έλεγχοι επάρκειας πραγματοποιήθηκαν με τη χρήση λογιστικών φύλλων, εξετάζοντας υπερβάσεις της φέρουσας ικανότητας σε όρους δυνάμεων και ροπών. Προκειμένου τα μεγέθη εδαφικών επιταχύνσεων για τα οποία εξετάσθηκε ο φορέας να συσχετίζονται με πιθανοτικά μεγέθη κρίθηκε σκόπιμη η εκτίμηση της καμπύλης σεισμικής επικινδυνότητας για την περιοχή ενδιαφέροντος, σύμφωνα με την πιθανοτική ανάλυση σεισμικού κινδύνου. Αναμένεται πως τα νέα δομικά μέλη θα ικανοποιούν τα κριτήρια των σύγχρονων κανονισμών, ενώ ο υφιστάμενος φορέας από τοιχοποιία θα είναι ικανός να ανταποκριθεί άνευ αστοχιών σε σεισμούς μετρίας εντάσεως και με ασφάλεια έναντι καταρρεύσεων για τους μεγίστους αναμενόμενους σεισμούς. Προκειμένου να γίνει αποδεκτή μια τέτοια προσέγγιση, θα πρέπει να ισχύει πολιτική μειωμένης επισκεψιμότητας στο μνημείο.

The subject of the current thesis is the documentation of the existing status, the diagnose of the pathology and the proposal for the rehabilitation of the church Panagia Pantovassilissa which is located in Triglia, province of Bursa, Turkey. The church dates from the 13th century, whith an addition during 1883, and is a domed basilica with an extensive rectangular adition. The semicylindrical domes are constructed on top of marble columns. Today, the original phase is preserved almost totally, in contrast to the addition which is just partly saved. The church, from a structural point of view, is in a bad state. Serious cracks are observed as well as relatively great and non-reveversible deformations. A small part of the dome, the total of the horizontal bearing structure of the addition as well as the bell tower have collapsed under man-made interventions. The long abandonment and exposal to the climatic factors have deteriorated the existing problems. Besides the man-made interventions, the general pathology of the building indicates seismic actions, deteriorated from inadequate foundation conditions. The calculations verify the existing pathology, as well as its diagnose. The interventions are proposed according to the principles of the restauration ethics and concern reconstruction of the missing parts of the bulding, repair of the damages and overall strengthening of the bearing capacity. In order to study the structural behaviour of the building against horizontal and vertical loads, a model has been produced, using the method of finite elements. The checks have been performed using spreadsheets, examining the exceedance of the bearing capacity in terms of forcew and moments. In order to correlate the base acceleration values used for the design to probabilistic values an estimation of the seismic hazard curve has been performed, according to the PSHA (probabilistic seismic hazard analysis) methodology. The new structural members are expected to withstand satisfactorily the loads dictated by the modern standards. The masonry structure is expected to respond without damages for medium earthquakes whereas for design earthquakes the critical failure mechanisms are expected to take action but with safety against collapses. In order for such a safety status to be acceptable, a limited accessibility policy must be followed.