Παραδοσιακή αρχιτεκτονική ορεινού κρητικού οικισμού-Το παράδειγμα της Εθιάς Ηρακλείου

Abstract

Στην παρούσα εργασία πραγματοποιήθηκε μία λεπτομερής καταγραφή των στοιχείων που συνθέτουν την παραδοσιακή αρχιτεκτονική της κρητικής κατοικίας ενός ορεινού οικισμού. Αφού γίνει αναφορά στο φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον του νησιού της Κρήτης, παρουσιάζεται η ιστορική εξέλιξη της κρητικής λαϊκής κατοικίας από την Νεολιθική εποχή έως και σήμερα, αναλύονται διεξοδικά οι διάφοροι τύποι της κρητικής παραδοσιακής κατοικίας με κριτήριο τη διάταξή της στο χώρο καθώς επίσης και τα βασικότερα εξωτερικά-εσωτερικά μορφολογικά της στοιχεία. Ακολουθεί μία αναλυτική παράθεση των οικοδομικών στοιχείων που διακρίνονται σε μία παραδοσιακή κρητική κατοικία καθώς επίσης και των αρχών βιοκλιματικού σχεδιασμού που ενσωματώνονται στη δομή και την αρχιτεκτονική της. Τέλος, αντιστοιχίζεται το θεωρητικό υπόβαθρο που αφορά την κρητική παραδοσιακή αρχιτεκτονική στο δομικό περιβάλλον του ορεινού οικισμού της Εθιάς, ενός μικρού διατηρητέου παραδοσιακού χωριού στο νοτιοανατολικό τμήμα των Αστερουσίων ορέων του Ν. Ηρακλείου. Σκοπός της εργασίας αυτής είναι η ανάδειξη της λαϊκής αρχιτεκτονικής των μικρών αγροτοκτηνοτροφικών οικισμών στις ορεινές και ημιορεινές περιοχές της Κρήτης, η παρουσίαση της αρχιτεκτονικής φυσιογνωμίας των παραδοσιακών οικισμών του νησιού και η προώθηση της δόμησης με χρήση φυσικών-ανεπεξέργαστων δομικών υλικών και παραδοσιακών κατασκευαστικών πρακτικών.

In this thesis, has been performed a detailed inventory of all the components that constitute the architecture of a typical Cretan traditional house of a mountain village. After a reference to the natural and human environment of the island of Crete, we show the historical development of Cretan folk residence over the centuries from the Neolithic period until today, we continue with the analysis, in detail, of the various types of Cretan traditional house according to their arrangement in the space as well as the most important external-internal morphological features. Furthermore, we present a full list of the main building parts shown in a traditional Cretan residence, as well as the principles of bioclimatic design incorporated in the structure and architecture. Finally, we match the theoretical background on the Cretan traditional architecture in the structural environment of the mountain village of Ethia, a small preserved traditional village in the southeastern part of Asterousia Mountains. The purpose of this thesis is to highlight the folk architecture of small agriculture-forage settlements in mountainous and hilly areas of Crete, the preservation of the architectural character of the traditional Cretan villages and an attempt to promote the building using natural-raw building materials and traditional construction practices.