Μεθοδολογία Οικειοποίησης του Τόπου: Βυζαντινά Μνημεία της Πλάκας

Abstract

Η παρούσα διπλωματική εργασία επεξεργάζεται τη μεθοδολογία οικειοποίησης του χώρου με στόχο την ανάδειξη της βυζαντινής πολιτιστικής κληρονομιάς της Πλάκας στην Αθήνα και την ευαισθητοποίηση του κοινού υπέρ αυτής. Η μελέτη επικεντρώνεται στις Βυζαντινές Εκκλησίες του 10ου -12ου αιώνα μ.Χ. Οι Βυζαντινές Εκκλησίες προβάλουν την ελληνική παράδοση και την ιστορική συνέχεια της περιοχής. Σκοπός της μεθοδολογίας είναι ο προσδιορισμός της καλύτερης διαδρομής πρόσβασης και επίσκεψης τους, η οποία θα διέπεται από τα αντιληπτικά κριτήρια των κατοίκων και των επισκεπτών. Έτσι σ’ αυτά τα πλαίσια προγραμματίστηκε μια μεθοδολογία διαφόρων ερευνών. Οι έρευνες που έλαβαν χώρα ήταν η περιγραφική (περιγραφή των χαρακτηριστικών στοιχείων της περιοχής), η αντιληπτική (εντοπισμός της αίσθησης που προκαλείται στο κοινό από την περιοχή), η γραφική (απεικόνιση των στοιχείων της περιοχής), η φωτογραφική (λήψη φωτογραφιών). Ακολούθησε η ανάλυση των στοιχείων της περιοχής που διακρίνονται μέσα από χάρτες, αξιοποιώντας τα εργαλεία της χαρτογραφίας, αλλά και η σύνταξη και διάθεση ενός ερωτηματολογίου στους κατοίκους και χρήστες της συνοικίας της Πλάκας. Έτσι αφού συγκεντρώθηκαν και αξιολογήθηκαν όλες οι πληροφορίες, κατασκευάστηκαν χάρτες με τις επιμέρους διαδρομές που έγιναν για την κάλυψη του συνόλου της περιοχής. Στόχος της όλης μελέτης είναι να ευαισθητοποιηθεί το κοινό υπέρ της Βυζαντινής πολιτιστικής κληρονομιάς ή ακόμη και να μάθει για την ύπαρξη κάποιων μνημείων που δεν γνωρίζει. Επίσης οι παραγόμενοι χάρτες μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τους πολίτες για την αναζήτηση πληροφοριών, ενώ σε καθημερινό πρακτικό επίπεδο οι χάρτες πρόκειται να αναρτηθούν σε χαρακτηριστικά σημεία (στάσεις) κατά μήκος της προτεινόμενης βέλτιστης διαδρομής.

The issue of the present dissertation elaborates a method for the advancement and appreciation of the Byzantine cultural heritage of Plaka which is a particular place and it is entitled «Place Appropriation Method». The work is focused on the Byzantine Churches of 10th -12th century. The Byzantine Churches is part of Greek culture and they testify the historical continuity of region. The purpose of the method is the determination of a better walking access to the visitors and the residents, which will be evaluated by their perception. The last fifty years the bibliography provides various methods and theories. They provide different tools for the evaluation of a place (description of the characteristic elements of a place, perception and definition of the particular atmosphere that place causes to the public and photographic records (reception of photographs). These were the main issues of the presented method. The analysis of all previous elements of the place of Plaka have been elaborated through maps with the purpose to develop some cartographical tools. Also there was distributed a questionnaire in the residents and users of Plaka to reveal the local perception for these monuments. The synthesis of the collected information guided the proposed walking path through Plaka in order to experience and appreciate the Byzantine churches. The walking experience of a place is the mean for the public to appropriate the Byzantine cultural heritage and for the visitors to become familiar with these monuments and understand the Greek history. The produced maps can be used by the citizens for the search of information, while in daily practical level the maps can be placed in characteristic points (attitudes) at length of the proposed most optimal way.