Η παιδεία των φυλάκων και ο ρόλος των μαθηματικών στο τέλος του 5ου Βιβλίου, του 6ου & του 7ου στην Πολιτεία του Πλάτωνα

Abstract

Η φιλοσοφία ανέκαθεν υπήρξε μια επιστήμη συναρπαστική και άκρως στοχαστική. Από την πρώτη στιγμή της παρουσίας του ο άνθρωπος -έστω κι υποσυνείδητα- διερωτήθηκε για τη φύση των πραγμάτων γύρω του και έθεσε φιλοσοφικούς στοχασμούς. Η αρχαία Ελλάδα ήταν ο τόπος όπου ουσιαστικά γεννήθηκε, αναπτύχθηκε και εδραιώθηκε ως επιστήμη η φιλοσοφία. Ο Πλάτων υπήρξε αδιαμφισβήτητα ένας από τους μεγαλύτερους φιλοσόφους και η πορεία του χαρακτηρίζεται τουλάχιστον εντυπωσιακή. Ένα από τα συγγράμματά του που κατέχουν περίοπτη θέση είναι και η Πολιτεία. Πρόκειται για ένα αριστουργηματικό έργο που απαρτίζεται από 10 βιβλία, πραγματεύεται λεπτές έννοιες -όπως αυτή της δικαιοσύνης- και περιγράφει τη λειτουργία μιας ιδανικής πόλης σύμφωνα με τις απόψεις του Πλάτωνα. Στην παρούσα διπλωματική εργασία θα επιχειρηθεί μια προσπάθεια ανάλυσης της εκπαιδευτικής πορείας που καλούνται να ακολουθήσουν οι επίδοξοι κυβερνήτες αυτής της πόλης προκειμένου να είναι άξιοι ώστε να αναλάβουν τη διακυβέρνησή της, ενώ επίσης θα τονισθεί ο σημαίνοντας ρόλος που παίζουν τα μαθηματικά στη μόρφωσή τους. Έτσι, θα γίνει μια προσπάθεια ανάλυσης του τέλους του 5ου βιβλίου, του 6ου και του 7ου. Πιο συγκεκριμένα, η εργασία θα ξεκινήσει με μια σύντομη αναφορά στη βιογραφία του Πλάτωνα, θα συνεχίσει με λίγα στοιχεία για την Πολιτεία κι έπειτα θα ακολουθήσει μια σύνοψη της θεωρίας των Ιδεών του φιλοσόφου. Στο δεύτερο τμήμα θα αναλυθούν οι παρομοιώσεις της Γραμμής και του Σπηλαίου και θα προβούμε στους μεταξύ τους συσχετισμούς. Το τρίτο κεφάλαιο θα επικεντρωθεί στον καταλυτικό ρόλο που παίζουν τα μαθηματικά στην εκπαίδευση των φυλάκων, ενώ στο τελευταίο κεφάλαιο θα γίνει μια επιγραμματική αναφορά στο ρόλο που παίζουν η αστρονομία και η αρμονία στο πρόγραμμα σπουδών.

Philosophy has always been a fascinating and highly stochastic science. From the very first moment of his presence on earth wondered -albeit subconsciously- about the nature of the things around him and raised philosophical musings. Ancient Greece was the place where philosophy was actually born, developed and established itself as a science. Plato was undoubtedly one of the greatest philosophers of all time and his route is characterized -at least- as impressive. One of his writings that holds prominent position is the Republic. It is a masterpiece work of philosophy, composed of 10 books, which discusses sensitive concepts -such as the one of justice- and describes the function of an ideal city according to the views of Plato. In the present thesis an attempt will be made to analyze the educational system that the future rulers of this city are expected to attend in order to become capable of dealing with the governance. Moreover, the vital importance of mathematics will be highlighted in their education. Hence, the end of the 5th book, the 6th and the 7th will be analyzed. More specifically, this thesis will begin with a brief mention in the biography of Plato, it will proceed with some details about the Republic and then a synopsis of the theory of Forms of the philosopher will follow. The second part will focus on the parallelisms of the Line and the Cave and the correlations between them. The third chapter will give prominence to the determinant role that mathematics play in the education of the guards. Finally, at the last chapter an epigrammatic description of the role that astronomy and harmonics play in the curriculum will be carried out.