Development of performance indicators for maritime clusters

Abstract

Παρά το γεγονός ότι ιστορικά αρκετές βιομηχανικές συστάδες έχουν καθιερωθεί και ακμάσει ιστορικά στην παγκόσμια αγορά, οι περιφερειακές συστάδες ήρθαν στο επίκεντρο της προσοχής οικονομολόγων, πανεπιστημιακών και κυβερνήσεων κυρίως μετά τη δημοσίευση της θεωρίας των συστάδων Michael E. Porter ο οποίος σημείωσε τη συσχέτιση μεταξύ των μηχανισμών των περιφερειακών συστάδων και της περιφερειακής ή εθνικής ανταγωνιστικότητας στην παγκόσμια οικονομία. Τα τελευταία χρόνια οι ναυτιλιακές συστάδες έχουν βρεθεί στο επίκεντρο της προσοχής πολλών κρατών, κυρίως της Βόρειας Ευρώπης, τα οποία είχαν παραδοσιακά ισχυρή παρουσία στον ναυτιλιακό κλάδο, καθώς και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Έχουν διεξαχθεί αρκετές εθνικές μελέτες και έχουν ιδρυθεί αρκετοί περιφερειακοί και εθνικοί οργανισμοί ναυτιλιακών συστάδων. Η ακριβής μέτρησης της αποτελεσματικότητας των ναυτιλιακών συστάδων έχει αποδειχθεί πολύ δύσκολη. Οι κύριες δυσκολίες πηγάζουν από τη θεωρία των συστάδων, καθώς ο ορισμός των συστάδων είναι σχετικά ασαφής, τα γεωγραφικά όρια που εφαρμόζονται στις συστάδες είναι μεταβλητά, οι απόψεις σχετικά με τους παραδοσιακούς τομείς της ναυτιλιακής συστάδας είναι αντικρουόμενες, και υπάρχει έλλειψη συγκεκριμένων στατιστικών στοιχείων για ναυτιλιακών συστάδες. Όλα αυτά τα δεδομένα καθιστούν την απόπειρα ακριβούς αξιολόγησης της επίδοσης των ναυτιλιακών συστάδων εξαιρετικά δύσκολη. Σε αυτή την εργασία γίνεται μία προσπάθεια να αναπτυχθεί ένα σύνολο κοινών δεικτών επίδοσης ναυτιλιακών συστάδων, και επιχειρείται η σύγκριση τεσσάρων κύριων ναυτιλιακών συστάδων, της Μεγάλης Βρετανίας, της Ολλανδίας, της Ελλάδας και της Σιγκαπούρης.

Even though several clusters have been well established in the world market and have been thriving for a very long time, regional clusters have recently come in the focus of economists, academics, and national governments after Michael E. Porter’s papers alerted the economic world on the relationship between the mechanisms of regional clusters and regional or national competitiveness in the global economy. Maritime clusters have been in the focus of many countries, mostly in northern Europe, which traditionally had strong presence in the maritime industry, as well as the European Union in the last few years, several national studies have been conducted and several maritime cluster organizations have been established with regional or even national focus. Accurate gauging of the effectiveness of maritime clusters has proved very difficult to achieve. The main concerns stem from the literature on clusters in itself, and the lack of precise and exact definition of the concept of clusters, the imprecise geographical boundaries applied to clusters, the different perspectives that are prevalent with regard to the maritime cluster’s scope, the different definitions of the maritime sectors that are being used by different researchers, and the lack of concrete data on maritime clusters which hampers most attempts to accurately gauge the maritime clusters performance and strength. In this paper an effort has been made to develop a common set of cluster performance indicators in order to benchmark the maritime cluster performance and strength, and a comparison of four leading maritime clusters, the United Kingdom maritime cluster, the Netherlands maritime cluster, the Greek maritime cluster and the Singapore maritime cluster has been attempted.