Συμμετοχικός σχεδιασμός

Βαζάκας, Αλέξανδρος Θεοχάρης; Vazakas, Alexandros Theocharis

dc.contributor.author	Βαζάκας, Αλέξανδρος Θεοχάρης	el
dc.contributor.author	Vazakas, Alexandros Theocharis	en
dc.date.accessioned	2018-02-22T08:43:34Z
dc.date.issued	2018-02-22
dc.identifier.uri	https://dspace.lib.ntua.gr/xmlui/handle/123456789/46560
dc.identifier.uri	http://dx.doi.org/10.26240/heal.ntua.2829
dc.description	Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών. Τομέας Αρχιτεκτονικού Σχεδιασμού. Διδακτορική Διατριβή.	el
dc.rights	Default License
dc.subject	Συμμετοχικός σχεδιασμός	el
dc.subject	Παιχνίδι	el
dc.subject	Σχεδιαστικά συστήματα	el
dc.subject	Σωματική	el
dc.subject	Team 10	en
dc.title	Συμμετοχικός σχεδιασμός	el
heal.type	doctoralThesis
heal.secondaryTitle	Ο σχεδιασμός του χώρου ως συλλογική ενέργεια	el
heal.classification	Αρχιτεκτονική	el
heal.dateAvailable	2019-02-21T22:00:00Z
heal.language	el
heal.access	embargo
heal.recordProvider	ntua	el
heal.publicationDate	2017-12-21
heal.abstract	Η διατριβή έχει ως αφετηρία την υπόθεση ότι υφίσταται μια συλλογική νοημοσύνη στην αρχιτεκτονική, δηλαδή η δυνατότητα να προκύπτουν μορφές εξαιρετικής αισθητικής και πολυπλοκότητας χωρίς αυτές να ελέγχονται από έναν και μόνο παράγοντα. Τέτοιες μορφές συναντάμε συχνά στη φύση αλλά και στην ανώνυμη αρχιτεκτονική. Πραγματεύεται τις σχέσεις μεταξύ αρχιτεκτόνων, φορέων και κοινού από τη στιγμή που αυτές συνιστούν αφ’ ενός μια πολιτική πράξη δημοκρατικής διαχείρισης του χώρου, μια διαδικασία εκπαιδευτική και συνεπώς μεταμορφωτική και αφ’ ετέρου μια αρχιτεκτονική πράξη με δημιουργική αξία και αισθητικές ποιότητες. Ως προς το πολιτικό σκέλος, ο σχεδιασμένος χώρος, ο οποίος συνήθως θεωρείται εκφραστής κοινωνικών σχέσεων, μελετάται μέσα από τη διαδικασία παραγωγής του ως δημιουργός κοινωνικών σχέσεων, καθώς χρησιμοποιεί δομές οι οποίες στοχεύουν στον άνθρωπο και στην εκπαίδευσή του στη δημοκρατία. Ως προς το αισθητικό σκέλος, αναζητείται η αξιοποίηση της συλλογικής νοημοσύνης με αισθητικά κριτήρια, καθώς και ο νέος ρόλος για τον αρχιτέκτονα – δημιουργό στη συνθήκη αυτή, όπου ισορροπούν ο περιορισμός των εξουσιών του και η ταυτόχρονη διαφύλαξη της δημιουργικής του υπόστασης. Θεωρώντας την διαλογική διαδικασία ως κρίσιμη, η έρευνα εστιάζει στην επικοινωνία μεταξύ των διαφορετικών και συνήθως ανισοβαρών μερών που λαμβάνουν μέρος σε αυτήν και διακρίνει τρία επικοινωνιακά εργαλεία: Το παιχνίδι που αποσκοπεί στη συλλογική ενέργεια, το σύστημα που αποσκοπεί στην ατομική ενέργεια σε συλλογικό πλαίσιο και τέλος στη σωματική (somatics) που αποσκοπεί στη βιωματική πρόσληψη χωρικών ποιοτήτων σε μια συνθήκη όπου δεν εμπλέκονται το πολιτιστικό και κοινωνικό υπόβαθρο των συμμετεχόντων. Η διατριβή στοχεύει στην συγκέντρωση και συστηματοποίηση της θεωρίας και πρακτικής για το συμμετοχικό σχεδιασμό στο πεδίο της αρχιτεκτονικής, με σκοπό τη δημιουργία ενός πλαισίου για την ανάπτυξη σύγχρονων εργαλείων συλλογικής αρχιτεκτονικής δημιουργίας και διαχείρισης του χώρου. Δομείται σε τρία κεφάλαια: Στο πρώτο κεφάλαιο συγκροτείται μια γενεαλογία του αρχιτεκτονικού συμμετοχικού σχεδιασμού. Οι πολιτικές του ρίζες εντοπίζονται στο διαφωτισμό και στις αποκαλούμενες «κλασσικές» θεωρίες της δημοκρατίας όπως αυτές εκφράστηκαν στον «συντεχνιακό σοσιαλισμό» του G.D.H. Cole. Η κηπούπολη, όπως αυτή αρχικά υλοποιήθηκε δανειζόμενη στοιχεία από το συνεταιριστικό κίνημα, φέρει τις αρχές της συμμετοχικής αρχιτεκτονικής, τα χαρακτηριστικά της οποίας διατηρούνται σε λανθάνουσα μορφή μέσω του τύπου της συλλογικής κατοικίας στο μοντερνισμό. Με άξονα τις θεματικές της ανώνυμης αρχιτεκτονικής και της έννοιας του «μεγάλου αριθμού», του «ανοικτού σχεδιασμού» και της αισθητικής του «συνηθισμένου» μελετάται ο ύστερος μοντερνισμός μέσω του Team 10. Ξεχωρίζουν τρία πρωτότυπα συμμετοχικού σχεδιασμού: Το Byker στο Newcastle του Ralph Erskine (1968-1981), το Villagio Matteotti στο Τerni του Giancarlo De Carlo (1969- 1974) και το Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου των Κανδύλη/Josic/Woods (1962-1970). Στο δεύτερο κεφάλαιο αναλύεται η διαλογική διαδικασία του αρχιτεκτονικού συμμετοχικού σχεδιασμού τόσο ως προς το «έλλογο» μέρος της, τα στοιχεία της δηλαδή που θεωρούνται «αντικειμενικά» όσο και ως προς το δημιουργικό της μέρος. Το τρίτο κεφάλαιο εστιάζει στα τρία επικοινωνιακά εργαλεία. Εξετάζονται διαφορετικά είδη παιχνιδιού καθώς και η αναλογία του παιχνιδιού για τη διερεύνηση των μηχανισμών του δομημένου περιβάλλοντος από το J.N. Habraken. Το σύστημα εξετάζεται ως μέθοδος σύλληψης κυρίως μέσα από τα διαγράμματα (μοτίβα) του C. Alexander, αλλά και ως μέθοδος κατασκευής με μια αξιολόγηση από τα πιο «κλειστά» στα περισσότερο «ανοικτά» συστήματα. Η σωματική εξετάζεται μέσα από τη έννοια της απτικής και διαισθητικής γνώσης: η πρώτη αφορά στην εμβύθιση, επέκταση και ενσωμάτωση στοιχείων του περιβάλλοντος, και η δεύτερη στη βιωματική κατασκευαστική εμπειρία.	el
heal.advisorName	Τουρνικιώτης, Παναγιώτης	el
heal.advisorName	Πεχλιβανίδου Λιακατά, Αναστασία	el
heal.advisorName	Μπελαβίλας, Νικόλαος	el
heal.advisorName	Tournikiotis, Panagiotis	en
heal.advisorName	Belavilas, Nikolaos	en
heal.advisorName	Pechlivanidou-Liakata, Anastasia	en
heal.committeeMemberName	Κουτρολίκου, Παναγιώτα	el
heal.committeeMemberName	Τσιαμπάος, Κωνσταντίνος	el
heal.committeeMemberName	Κωτσάκη, Αμαλία	el
heal.committeeMemberName	Σταυρίδης, Σταύρος	el
heal.academicPublisher	Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο.Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών	el
heal.academicPublisherID	ntua
heal.numberOfPages	206
heal.fullTextAvailability	true