Τουριστική αξιοποίηση τεχνητών λιμνών: Το παράδειγμα της λίμνης Πηγών Αώου

Abstract

Η δημιουργία τεχνητών λιμνών παρόλο που γίνεται με στόχο την ικανοποίηση ορισμένων ανθρώπινων αναγκών, όπως την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, την άρδευση κ.α., αποτελεί παράλληλα και ευκαιρία για κάλυψη δευτερευουσών αναγκών του ανθρώπου που αφορούν κυρίως την αναψυχή. Σε αυτά τα πλαίσια υπάρχει η δυνατότητα για τουριστική αξιοποίηση των τεχνητών λιμνών και στη διπλωματική αυτή εργασία προσεγγίζεται η αντίστοιχη δυνατότητα για την τουριστική αξιοποίηση της τεχνητής λίμνης των Πηγών Αώου. Αρχικά γίνεται μια πλήρης παρουσίαση του υδροηλεκτρικού έργου και του συνολικού Υδροσυστήματος των Πηγών Αώου. Περιγράφονται αναλυτικά τα διάφορα μέρη του, τόσο αυτά που συναποτελούν το τμήμα της τεχνητής λίμνης, όσο και εκείνα του συγκροτήματος με το Σταθμό Παραγωγής ενέργειας. Επισημαίνονται, δε, οι ιδιαιτερότητες του συγκεκριμένου Υδροσυστήματος έναντι άλλων αντίστοιχων υδροσυστημάτων. Στη συνέχεια επιχειρείται η γνωριμία με τα χαρακτηριστικά της περιοχής της λίμνης, για την οποία γίνεται επισκόπηση της υδρολογίας, του κλίματος, της χλωρίδας και πανίδας, της γεωλογίας, αλλά και των χρήσεων γης, του ιδιοκτησιακού καθεστώτος της και των ιδιομορφιών της ως τμήμα ορισμένων προστατευόμενων περιοχών. Ακολούθως, προβάλλεται και αναλύεται το τοπίο της λίμνης και της παραλίμνιας περιοχής και περιγράφεται η επιρροή που έχει στην καλαισθησία του και το ρόλο του ως πόλο έλξης επισκεπτών η διακύμανση της στάθμης των νερών της λίμνης. Γίνεται, επιπλέον, μια προσπάθεια διατύπωσης κάποιων αρχών που θα πρέπει να διέπουν τις ενέργειες για τουριστική αξιοποίηση τεχνητών λιμνών, αρχές που βασίζονται στις επικρατούσες θεωρήσεις για τον τουρισμό σε τέτοιες ιδιόμορφες περιοχές. Κατόπιν, παρατίθενται δύο χαρακτηριστικά παραδείγματα τουριστικά αξιοποιημένων τεχνητών λιμνών. Το πρώτο αφορά σε τεχνητή λίμνη εντός των συνόρων της χώρας μας, τη λίμνη Πλαστήρα, καταδεικνύοντας την ελληνική προσέγγιση στο θέμα, ενώ το δεύτερο προέρχεται από το εξωτερικό και συγκεκριμένα την τεχνητή λίμνη Grimsel στην Ελβετία, παρουσιάζοντας μία διαφορετική οπτική για το θέμα. Αναλύονται, επίσης, οι δυνατότητες και σκιαγραφούνται οι προοπτικές τουριστικής αξιοποίησης που διαθέτει η περιοχή της λίμνης των Πηγών Αώου στη βάση, μάλιστα, και των αρχών τουριστικής αξιοποίησης τεχνητών λιμνών που διατυπώνονται στο αντίστοιχο κεφάλαιο. Τέλος, παρουσιάζονται ορισμένες προτάσεις που θεωρούνται οι κατάλληλες και στοχεύουν στην ισορροπημένη τουριστική αξιοποίηση της τεχνητής λίμνης των Πηγών Αώου και της ευρύτερής της περιοχής.

Artificial lakes and reservoirs are created to fulfil a number of certain human needs, such as the production of electrical power, irrigation etc. But also arises the opportunity of secondary human needs to be fulfilled, needs that mainly regard to recreation. Therefore, rises a potential for touristic development of artificial lakes and reservoirs and the scope of this postgraduate thesis is to approach and present the potential for touristic development of the reservoir lake of Aoos Springs in Epirus. Firstly, the whole hydroelectric system of Aoos Springs is presented. The different sections of the system are being described, both those that consist the reservoir lake and those of the Power Station complex. Also, the distinctive characteristics of this particulate hydroelectric system compared to others are pointed out. Next, follows a description of the main characteristics of the lake area and a review of data about hydrology, climate, flora and fauna, geology, land uses and the singularity of this area as a part of certain protected areas as well. Afterwards, takes place a description of the landscape of the lake area and an analysis of the effect that has the water level fluctuation at the lake to the perception that visitors have about this landscape. Furthermore, an attempt to formulate some principles that should be applied to the touristic development of artificial lakes and reservoirs is made, principles that are based on widespread and commonly accepted theories about tourism in such distinctive areas. Consequently, two cases of touristically developed reservoir lakes are presented. The first case regards Plastiras lake, a reservoir lake within the country, indicating the Greek efforts for touristic development of reservoir lakes. The second case is about Grimsel reservoir lake, in canton Bern in Switzerland and with it a whole different perspective of the matter is being revealed. An analysis of the potentials that the Aoos Springs lake region carries is presented, too. The potentials that are pointed out are based on the principles of the touristic development of artificial lakes and reservoirs that are formulated and stated out at a previous chapter. Finally, propositions are put forward that are considered to be suited for a balanced and proper touristic development of the Aoos Springs reservoir lake and its wider region.