Αντικείμενο της παρούσας διπλωματικής εργασίας είναι η ολοκληρωμένη ανάπτυξη του Καλλικρατικού δήμου Μετσόβου. Μία ανάπτυξη ταυτόχρονα στο χώρο και στο χρόνο, οικονομική, κοινωνική, πολιτική, πολιτισμική και τεχνική / τεχνολογική, η οποία θα πρέπει να τελείται πάντα σε διαλεκτική αρμονία και με σεβασμό στον άνθρωπο και το φυσικό και πολιτισμικό του περιβάλλον, μέσα στο οποίο αυτός εντάσσεται ειρηνικά και δημιουργικά, ως οργανικό και αναπόσπαστο μέρος του και όχι ως κυρίαρχος, ιδιοκτήτης ή εκμεταλλευτής του (Ρόκος,1980,1998, 2000, 2001, 2003). Σκοπός της εργασίας είναι η δημιουργία αναπτυξιακών σεναρίων και η επιλογή του βέλτιστου, ύστερα από αξιολόγηση.
Για τη δημιουργία των σεναρίων βασίστηκα στην καταγραφή των στοιχείων που συγκροτούν την κατάσταση στο νέο Δήμο Μετσόβου σύμφωνα με τη θεωρία των ολοκληρωμένων αποδόσεων, τα μεγέθη και την ποιότητα της φυσικής κα κοινωνικοοικονομικής πραγματικότητας καθώς και τις πολυδιάστατες σχέσεις αλληλεξάρτησης και αλληλοεπίδρασης της πραγματικότητας και των τάσεων μεταβολών διαμέσου του χρόνου. Για μία Ολοκληρωμένη Ανάπτυξη στο Δήμο Μετσόβου, σημαντική δυνατότητα αποτελεί η γεωγραφική θέση του, το έντονο πολιτισμικό και ιστορικό του στοιχείο, ο πλούτος των φυσικών πόρων και τα φημισμένα προϊόντα ποιότητας. Παρ’ όλα αυτά, ο Δήμος έρχεται αντιμέτωπος με προβλήματα εξαιτίας της ένωσης των παλιών Καποδιστριακών Δήμων Μετσόβου, Εγνατίας και κοινότητα Μηλιάς εξαιτίας των ενδοδημοτικών ανισοτήτων, της αλλοίωσης του παραδοσιακού χαρακτήρα και της οικονομικής κρίσης.
Το πρώτο εναλλακτικό αναπτυξιακό σενάριο που προτείνουμε έχει σαφή προσανατολισμό προς την ανάπτυξη ήπιων μορφών τουρισμού, την ενίσχυση του αγροτικού τομέα και της μεταποίησης και την ανάπτυξη μικρής κλίμακας ΑΠΕ. Το δεύτερο εναλλακτικό αναπτυξιακό σενάριο δίνει έμφαση στην ανάδειξη πολιτισμικών στοιχείων, στην αναπτυξιακή πολιτική και στο ρίζωμα των νέων στο Δήμο Μετσόβου. Το τρίτο εναλλακτικό αναπτυξιακό σενάριο βασίζεται στην αναπτυξιακή εξομάλυνση των αναπτυξιακών ανισοτήτων που υπάρχουν στον Δήμο και το τέταρτο στηρίζεται στην ανάπτυξη των τριών τομέων οικονομίας και στη διαχείριση του φυσικού και πολιτισμικού περιβάλλοντος. Βάση αυτού του εναλλακτικού σεναρίου, ανακαλύπτεται το «αναπτυξιακό» δυναμικό του Δήμου Μετσόβου και επιχειρείται η «αξιοποίησή» του.
Το τελευταίο βήμα της εργασίας αποτέλεσε η αξιολόγηση των σεναρίων. Ως βέλτιστο αποφασίστηκε το σενάριο που βασίζεται στην αναπτυξιακή πολιτική που στηρίζεται στην ενίσχυση της κοινωνικής συνείδησης και αξιοποιεί το υπάρχον δυναμικό και στους τρεις τομείς της οικονομίας αλλά και τα τεχνολογικά και επιστημονικά μέσα, προτείνω ένα νέο πρότυπο ανάπτυξης του Δήμου προς όφελος του τόπου και των κατοίκων. Το εν λόγω σενάριο έχει πλουραλιστικό χαρακτήρα αφού εκλαμβάνει το σύνολο της φυσικής, οικονομικής, κοινωνικής, πολιτισμικής γεωγραφίας του Δήμου Μετσόβου. Ως εκ τούτου μπορεί να θεωρηθεί ότι θα αμβλυνθούν οι πιέσεις για μονοδιάστατου τύπου ανάπτυξη από πλευράς των κατοίκων του Δήμου πετυχαίνοντας την ευρύτερη δυνατή κοινωνική συναίνεση στις αρχές της Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης.
The object of this paper is the integrated development of the Kallikratikous municipality of Metsovo. Development both in space and time, economic, social, political, cultural and technical/technological sectors, which should be always performed in dialectical harmony, respect for natural and cultural environment, in which human is part in a peaceful and creative way as an organic and integral part of it and not as a sovereign, owner or exploiter. (Rokos 1980,1998, 2000, 2001, 2003) The aim is the creation of alternative developmental scenarios and the choice of the best, after evaluation.
For the creation of these scenarios we were based on the recording of elements that compose the situation according to the theory of integrated surveys, the sizes and qualities of the natural and social-economic reality as well as the multidimensional relations of interdependence and interaction of the reality and its tendencies of changes through the years. For an Integrated Development in the municipality of Metsovo, significant potential is its especial geographic location, the intense culture that is present, the wealth of natural resources and the renowned quality products. Nevertheless, the city faces problems because of the union of the old Kapodistrian municipalities of Metsovo, Egnatia and the municipality of the Milea due to the endomunicipal inequalities, the deterioration of traditional character and the economic crisis.
The first alternative developmental scenario that is proposed has explicit orientation to the development of soft tourism, with priority to the aid of the agricultural sector and the manufacturing sector, as well as the development of small-scales RES. The second alternative developmental scenario emphasizes the emergence of cultural elements, the development policy and the rhizome of young people in the municipality of Metsovo. The third alternative developmental scenario is mainly based on the developmental normalization of the developmental disparities that exist in the municipality and the fourth is based on the development of three economic sectors and the management of natural and cultural environment. Due to this alternative scenario, the “developmental” potential of municipality of Metsovo is discovered and its “exploitation” is attempted.
The last step of this paper was the evaluation of the scenarios. The scenario that was decided as the most optimal was the one that is based on the developmental policy, based on greater social consciousness and utilization of the existing potential in all three sectors of the economy and the technological and scientific resources. I suggest a new model of development of the municipality for the profit of the region and the inhabitants. The scenario in question has a pluralistic character since it considers all the natural, economic, social, cultural geography of the municipality. Consequently it can be considered that the pressures for monodimensional type of development will be blunted from the point of view of the habitants of the municipality, achieving the wider possible social consent in accordance to the principles of Integrated Development.