Λιμενικά έργα σε ευαίσθητα νησιωτικά οικοσυστήματα. Το παράδειγμα του αλιευτικού καταφυγίου του Απόλλωνα Νάξου

Abstract

Σε αυτή την εργασία, γίνεται προσπάθεια να αναδειχθεί η κοινωνική ευθύνη του μηχανικού σε σχέση με τα λιμενικά έργα. Επίσης γίνεται προσπάθεια να εντοπισθούν οι αιτίες που εμποδίζουν το σημερινό πολιτικό μηχανικό, από το να εφαρμόσει τη νομοθεσία και τις επιστημονικές του γνώσεις, προκειμένου να σχεδιάσει και να κατασκευάσει σωστά λιμενικά έργα σε νησιωτικά οικοσυστήματα, που εκ των πραγμάτων είναι ευαίσθητα. Το γεγονός αυτό, εκτιμάται ότι οφείλεται σε μία διαχρονική παθογένεια της ελληνικής πολιτείας. Αυτή η παθογένεια, μαζί με τους τρόπους αντιμετώπισής της, θα πρέπει να έχει προσδιορισθεί από τους νέους μηχανικούς, προτού βγουν στην αγορά εργασίας. Αν επιτευχθεί κάτι τέτοιο, θα περιοριστούν τα λιμενικά έργα που είναι κακοσχεδιασμένα, θα ελαχιστοποιηθούν ατυχήματα ελλιμενισμού που οφείλονται σε κακό σχεδιασμό, θα εφαρμόζεται - ως όφειλε - η αρχή της οικονομίας στον σχεδιασμό και τη χωροθέτηση (σε εθνικό επίπεδο) των λιμενικών έργων και δε θα υποβαθμίζεται το νησιωτικό περιβάλλον. Έτσι ο νέος πολιτικός μηχανικός θα ανακτήσει, ως επιστήμονας, ξανά τον κοινωνικό του ρόλο, ο οποίος σήμερα μοιάζει εγκλωβισμένος ανάμεσα σε πολιτικά συμφέροντα, επιχειρηματικά «θέλω» και την επιστημονική άγνοια. Το παραπάνω θέμα προσεγγίζεται μέσα από την παρατήρηση, μίας μελέτης εφαρμογής. Η μελέτη εφαρμογής αφορά ένα λιμενικό έργο στη βορειοανατολική Νάξο, το οποίο ακυρώθηκε από το ΣτΕ (δεν έχει εκδοθεί τελική απόφαση). Σε αυτό εξετάζονται μεθοδικά οι παραβάσεις του νόμου και ο ουσιαστικός αντίκτυπος που είχαν αυτές στην ποιότητα του έργου και την «εν δυνάμει» υποβάθμιση του νησιωτικού περιβάλλοντος. Αφού προσδιορισθούν οι αιτίες που οδήγησαν σε αυτή την παραβατική συμπεριφορά, προτείνονται λύσεις που αφορούν το δικαιακό αλλά και το εκπαιδευτικό σύστημα της πολιτείας.

The objective of this paper is to point out the social responsibility of a civil engineer, regarding the marine design. Moreover, it is to investigate the causes that prevent today’s civil engineer from observing the law and the scientific knowledge that helps him design and build up effective marine constructions in the delicate habitats of islands. It is estimated that this fact is Greek state’s diachronic pathogenicity. It is a pathogenicity that should be defined by young civil engineers, before starting their career. When this knowledge becomes common sense, there should be noticed an improvement in marine design, with more effective and economical plans, and better environmental efficiency. Thus, the young civil engineer will regain his social role, which is imprisoned by today’s political and corporate interests, and his own scientific ignorance. The above effort is accomplished through a case study. This study refers to a fishing port in the northern-east of Naxos Island. The fishing port was never constructed since its construction was rejected by the court of law (The final judgment hasn’t been published yet). In this case study the infringement of law is examined, as well as the consequences of this infringement, to the port quality design, and the degradation of the environment. At the end of the paper, there is a series of suggestions, regarding marine design alternatives, as well as improvements in the judicial and the educational state system.