Προσδιορισμός ύψους οφθαλμού δικυκλιστών σε αυτοκινητοδρόμους και κύριες αστικές οδούς

Abstract

Η παρούσα διπλωματική εργασία σχετίζεται με την οδική ασφάλεια και συγκεκριμένα με την οδική ασφάλεια των δικυκλιστών. Αντικείμενο της διπλωματικής εργασίας αποτελεί η μέτρηση και ο προσδιορισμός τους ύψους οφθαλμού των δικυκλιστών. Οι δικυκλιστές, ως μια κατηγορία χρηστών της οδού, αντιμετωπίζουν αρκετά προβλήματα στην κυκλοφορία τους. Γενικώς και από πολλές πλευρές, χαρακτηρίζονται ως η πιο ευάλωτη και τρωτή κατηγορία χρηστών της οδού, το οποίο αποδεικνύεται από τα υψηλά ποσοστά τροχαίων ατυχημάτων, στα οποία εμπλέκονται, και πολλές φορές τις τραγικές συνέπειες αυτών των οποίων γίνονται αποδέκτες, όπως αποδεικνύεται από στατιστικά στοιχεία, καταγραφές των αρμόδιων υπηρεσιών και προσωπικές μαρτυρίες των δικυκλιστών. Οι αιτίες και παράγοντες για την πρόκληση των τροχαίων ατυχημάτων με δικυκλιστές είναι αρκετοί και ποικίλοι. Ένας σημαντικός παράγοντας της οδικής ασφάλειας συνιστά η υποδομή του οδικού δικτύου, στο σύνολο των παραμέτρων που την αποτελούν, όπως είναι η γεωμετρία της χάραξης, η ποιότητα, ο τύπος και η κατάσταση του οδοστρώματος κ.α.. Η συγκεκριμένη εργασία ασχολείται με μια παράμετρο της υποδομής του οδικού δικτύου, η οποία σχετίζεται άμεσα με την οδική ασφάλεια. Η παράμετρος μελέτης είναι το πεδίο ορατότητας της οδού. Το πεδίο ορατότητας αποτελεί κρίσιμο μέγεθος της οδικής ασφάλειας και καθορίζεται από το ύψος οφθαλμού των οδηγών. Για το λόγο αυτό, το αντικείμενο μελέτης της διπλωματικής εργασίας συνιστά η μέτρηση και ο προσδιορισμός του ύψους οφθαλμού των δικυκλιστών σε διάφορες κατηγορίες οδών. Το ύψος οφθαλμού αποτελεί καθοριστικό παράγοντα, σε συνδυασμό με το συντελεστή πρόσφυσης, της απόστασης ορατότητας για στάση. Η βαρύτητα αυτής της μελέτης είναι μεγάλη, διότι ,πρώτον, μέχρι στιγμής σχετικές έρευνες, για το ύψος οφθαλμού των δικυκλιστών, βρίσκονται σε πρωταρχικό στάδιο και δεύτερον, ο σχεδιασμός και η μελέτη των οδών μέχρι σήμερα λαμβάνει ως όχημα σχεδιασμού το αυτοκίνητο Ι.Χ.Ε., μαζί με τα γεωμετρικά και τεχνικά χαρακτηριστικά του. Προκύπτει η ανάγκη για μελέτη του ύψους οφθαλμού των δικυκλιστών, επειδή, από τη μια πλευρά αποτελούν ευαίσθητη κατηγορία χρηστών της οδού και από την άλλη δεν λαμβάνονται υπόψη οι απαιτήσεις και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους υπόψη κατά το σχεδιασμό και τη μελέτη της οδού. Με βάση τις προκύπτουσες αντιπροσωπευτικές τιμές, μέγιστη και ελάχιστη, του ύψους οφθαλμού των δικυκλιστών, προσδιορίζονται:  Η απαιτούμενη απόσταση ορατότητας στάσης, για διάφορες τιμές του συντελεστή πρόσφυσης.  Το απαιτούμενο πλάτος ελεύθερου χώρου οπτικών εμποδίων.

Στη συνέχεια ακολουθούν έλεγχοι και συγκρίσεις που σχετίζονται με το ύψος οφθαλμού, την απόσταση ορατότητας στάσης και το πλάτος ελεύθερου χώρου οπτικών εμποδίων, ως εξής:  Σύγκριση των αντιπροσωπευτικών τιμών, της μεταβλητής ύψους οφθαλμού, μεταξύ των δικυκλιστών και των οδηγών αυτοκινήτων και φορτηγών οχημάτων σε κάθε τμήμα της οριζοντιογραφίας και της μηκοτομής της οδού  Έλεγχος επάρκειας της υφιστάμενης απόστασης ορατότητας για στάση σε καμπύλες οριζοντιογραφικές στροφές, με βάση την απαιτούμενη απόσταση ορατότητας στάσης των δικύκλων, σύμφωνα με τους ελληνικούς, αμερικάνικους και γερμανικούς κανονισμούς μελέτης έργων οδοποιίας.  Έλεγχος επάρκειας του υφιστάμενου πλάτους ελεύθερου χώρου οπτικών εμποδίων, με βάση το απαιτούμενο πλάτος ελεύθερου χώρου οπτικών εμποδίων των δικύκλων, σύμφωνα με τους ελληνικούς, αμερικάνικους και γερμανικούς κανονισμούς μελέτης έργων οδοποιίας.

Στο τέλος, με κατευθυντήρια οδό τα αποτελέσματα των παραπάνω ελέγχων διαπιστώνεται η καταλληλότητα της οδικής υποδομής για την κυκλοφορία των δικύκλων, προτείνονται μέτρα και συστάσεις για την ασφαλέστερη κυκλοφορία των οχημάτων και την αύξηση των επιπέδων της οδικής ασφάλειας.

The present diplomatic thesis is related to road safety and specifically with PTW’s road safety. The purpose of this diplomatic thesis is to measure and define the motorcyclists’ eye height. The cyclists, as a vulnerable category of road users, faced several problems during their transportation. In general, it is common that, PTW riders is the most fragile category of road users. This is shown by the high percentage of traffic accidents in which they are involved. The traffic accidents’ results many times have negative and unpleasant consequences for cyclists, as it is demonstrated by statistics data and registrations. PTW’s traffic accidents are caused by various reasons. An essential factor of road safety consists the road infrastructure, including all the parameters concerning, such as the geometry of the road design, the quality, the type and the condition of the road surface etc.. This thesis investigates one aspect of road infrastructure, which is directly related to road safety. This parameter is the cyclists’ visibility field of road. The visibility field of road constitutes a critical factor in road safety and it depends on the drivers’ eye height. For this reason, the object of this diplomatic thesis copes with the measurement and the definition of PTWriders’ eye height in a range of road categories. The eye height composes a significant factor of road safety, in combination with the friction value parameter and the stopping sight distance. This study’s importance is great, because, firstly, to date investigations on the cyclists’ eye height are at a primary stage, and secondly, the road design, so far, considers the car as the design vehicle, with its geometrical and technical characteristics. It is therefore essential to research and investigate the cyclists’ eye height, while, on one hand, PTW-riders are a sensitive category of road users, and on the other hand, their requirements and specific characteristics are not taken into consideration during the design and study of road. Based on the resultant representative values of the cyclists’ eye height (maximum and minimum), the following are determined:  The required stopping distance, for various values of the adhesion’s coefficient.  The required width of the free optical obstacles zone.

Furthermore, controls and comparisons are being made, concerning the eye height, the stopping distance and the free optical obstacles zone, as follows:  Comparison of the representative values of the eye height variable, between cyclists and drivers of cars and trucks, in every part of the horizontal and the alongside profile of the roadside. XXII  Adequacy checks of the existing stopping sight distance in horizontal curves based on the required stopping vsight distance for PTW-riders, according to Greek, American and German regulations of road design.  Adequacy checks of the existing width of free optical obstacle zone based on the required width of free optical obstacle zone for PTW, according to Greek, American and German regulations of road design.

Finally, according to the results of controls mentioned above, the suitability of the existing road infrastructure for safety traffic of cyclists is being found. Also, actions and measures are recommended for traffic safety and in order to increase the road safety levels.