Οι Συνεργατικοί Μηχανισμοί Καινοτομίας – Clusters αποτελούν την καρδιά της ανταγωνιστικότητας και της οικονομικής ανάπτυξης κατά την τελευταία δεκαετία. Αναδύονται ως μια νέα μορφή τοπικής οικονομικής δραστηριότητας, που βασίζεται στη συνεργασία των επιχειρήσεων με πανεπιστήμια, ερευνητικά κέντρα, τράπεζες, οργανισμούς κλπ. Έτσι μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο προς την κατεύθυνση αύξησης της παραγωγικότητας και των εξαγωγών, βελτίωσης του καινοτομικού και επιχειρηματικού τοπίου μιας χώρας, αλλά και ως μια νέα ευκαιρία απόκτησης ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος.
Ταυτόχρονα η εξοικονόμηση ενέργειας των κτιρίων αποτελεί μια βασική προτεραιότητα της ενεργειακής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ελλάδας, δεδομένου ότι αντιπροσωπεύει μια αποτελεσματική λύση για τη μείωση της ενεργειακής εξάρτησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Τα προϊόντα και υλικά υψηλής ενεργειακής απόδοσης, όπως και οι ενεργειακές υπηρεσίες, συνιστούν μια επικερδή αγορά, έτοιμη και για εξαγωγές. Μια αγορά που προσφέρει ευκαιρία για τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις να πρωτοστατήσουν στην καινοτομία και δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας.
Αυτή η νέα τάση και πραγματικότητα θα πρέπει να αξιοποιηθεί και από τις ελληνικές επιχειρήσεις, ώστε να οδηγήσει στην δημιουργία ενός Συνεργατικού Μηχανισμού Καινοτομίας στην Εξοικονόμηση Ενέργειας στα Ελληνικά Κτίρια, που θα αποτελέσει την ατμομηχανή της ανάπτυξης στη χώρα μας.
Στόχος της παρούσας διπλωματικής εργασίας είναι η ανάπτυξη μιας μεθοδολογικής προσέγγισης που υποστηρίζει τις αποφάσεις των εμπλεκομένων στο σχεδιασμό ενός σύγχρονου Συνεργατικού Μηχανισμού Καινοτομίας (cluster) σε συγκεκριμένες θεματικές περιοχές. Η μοντελοποίηση στηρίζεται στη θεωρία του «διαμαντιού» του Michael E. Porter. Η μεθοδολογία αναπτύχθηκε, ώστε να εξετάζει το σχεδιασμό συνεργατικού μηχανισμού καινοτομίας (cluster) οποιουδήποτε κλάδου επιχειρήσεων με παραμέτρους που εξειδικεύονται σε τρία επίπεδα. Στη συνέχεια εξειδικεύτηκε η μεθοδολογία στην δημιουργία του συνεργατικού μηχανισμού καινοτομίας στον τομέα της εξοικονόμησης ενέργειας στα ελληνικά κτίρια.
The Collaborative Mechanisms for Innovation - Clusters are the heart of competitiveness and economic growth over the last decade. They emerge as a new form of local economic activity which is based on business cooperation with universities, research centers, banks, organizations, etc. As a result, they can play an important role towards increasing productivity and exports, improving the innovative and entrepreneurial landscape of a country and as a new opportunity to gain competitive advantage.
At the same time saving energy in buildings is a key priority for energy policy in the European Union and Greece, given the fact that it represents an effective solution for reducing energy dependence of the European Union and fighting against climate change. Products and materials of high energy efficiency as well as energy services constitute a profitable market, ready for export. It is a market that offers European companies the opportunity to play a leading role in innovation along with the creation of new job positions.
This new trend and reality should also be actively developed by greek companies, in order to lead to the creation of a Cooperative Mechanism for Innovation (Cluster) in Energy Saving in Greek Buildings, which will drastically improve the economic growth in our country.
Goal of the present dissertation is the development of a methodological approach that supports the decisions of the involved firms in designing a modern Cooperative Mechanism for Innovation (Cluster) in specific subject areas. The modeling is based on Michael E. Porter’s theory of "diamond". The methodology was developed to examine the design of Collaborative Mechanisms for Innovation (Clusters) of any business sector with parameters specified at three levels. Then, the methodology has been specialized in establishing the Cooperative Mechanism for Innovation in Energy Saving in Greek Buildings.