Η αστική ανάπλαση στον ευρωπαϊκό και ελληνικό χώρο - Παράδειγμα του ιστορικού κέντρου της Αθήνας

Abstract

Σκοπός αυτής της Διπλωματικής Εργασίας είναι η μελέτη του θεσμικού πλαισίου της Ελλάδας ως προς τις αστικές αναπλάσεις, η διερεύνηση ευρωπαϊκών παραδειγμάτων τέτοιων επεμβάσεων, καθώς και των αποτελεσμάτων τους και τέλος ο παραλληλισμός τους με ελληνικά παραδείγματα αναπλάσεων στο Ιστορικό κέντρο της Αθήνας. Αρχικά, αναφέρεται η έννοια της ανάπλασης καθώς και τα προβλήματα των υποβαθμισμένων περιοχών. Στη συνέχεια, αναλύεται η χρονολογική - ιστορική εξέλιξη του θεσμικού πλαισίου, καταλήγοντας στην ισχύουσα κατάσταση και στην αναφορά των φορέων άσκησης πολεοδομικής πολιτικής. Παρακάτω, διερευνώνται κάποιες χαρακτηριστικές περιπτώσεις αστικών αναπλάσεων στον ευρωπαϊκό χώρο, οι οποίες αποτελούν παραδείγματα ή και υποδείγματα τρόπων και μορφών ανάπλασης παγκοσμίως. Προχωρώντας και επιστρέφοντας στην ελληνική πραγματικότητα, η έρευνα επικεντρώνεται στην περιοχή του ιστορικού κέντρου της Αθήνας, στην κατάσταση που επικρατεί σήμερα, αλλά και στις πολεοδομικές διατάξεις που αφορούν σε αυτό. Αντίστοιχα με τα ευρωπαϊκά παραδείγματα, αναπτύσσονται περιπτώσεις περιοχών του ιστορικού κέντρου που έχουν υποστεί μερικές αναπλάσεις και επεμβάσεις πολεοδομικού χαρακτήρα, με σκοπό να διαπιστωθεί η αποτελεσματικότητά τους και η μετέπειτα εξέλιξη των περιοχών αυτών. Τέλος, εξάγονται συμπεράσματα αντιπαραθέτοντας την ευρωπαϊκή και την ελληνική εξέλιξη των πολεοδομικών παρεμβάσεων και την αποτελεσματικότητα του θεσμικού πλαισίου και των φορέων ανάπλασης.

The aim of this thesis is to study the Greek institutional context of the urban reconstructions, to investigate European examples of this kind as much as their results and to make a parallelism between those examples and the Greek cases of urban interventions at the Historical center of Athens. Firstly, the meaning of the urban reconstruction is being referred, as well as the problems that the degraded areas encounter. Continuing, there is an analysis of the historical development of the Greek institutional context and its current situation and also the operators who are responsible for the urban policies. Furthermore, there is an investigation of some typical cases of urban reconstructions in European countries that can be supposed as examples and worldwide models for the ways and forms of many kinds of interventions. Moving from the European to the Greek reality, the research focuses on the area of the Historical center of Athens, not only by analyzing the current situation of the urban environment but also giving the relevant urban conditions. Some cases of areas in Athens city center that have been reconstructed or undergone some urban interventions are being analyzed, respectively with the European examples. The aim of this is to determine the effectiveness of the projects and examine the future development of the above areas. Finally, by the contrast of the European and Greek evolution in the field of urban reconstructions and by the analysis of the institutional context and its effectiveness, there can be exported some conclusions giving a general view of the current situation and what may be helpful for future projects.