Οι σύγχρονες ενεργειακές απαιτήσεις καθιστούν την αγορά ενέργειας και κατ’ επέκταση την αγορά του φυσικού αερίου ως έναν κρίσιμο παράγοντα ανάπτυξης παγκοσμίως. Το φυσικό αέριο είναι η καθαρότερη πηγή πρωτογενούς ενέργειας μετά τις ανανεώσιμες μορφές με θετικές επιδράσεις στο ενεργειακό ισοζύγιο της χώρας αφού μειώνει την εξάρτηση από το πετρέλαιο. Η απελευθέρωση της παγκόσμιας αγοράς φυσικού αερίου δίνει τη δυνατότητα ασφάλειας του ενεργειακού εφοδιασμού της Ελλάδας μέσα από τη διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας.
Η Ελλάδα εκμεταλλευόμενη την γεωγραφική της θέση, αφού αποτελεί τη νότια είσοδο της Ευρώπης σε αγωγούς που ξεκινάνε από τα μεγάλα κοιτάσματα φυσικού αερίου των χωρών της Κασπίας, μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στις εξελίξεις στον ενεργειακό τομέα.
Η πολυκριτήρια ανάλυση αποτελεί ένα ευρέως χρησιμοποιούμενο και διαδεδομένο εργαλείο για την υποστήριξη αποφάσεων μέσω της συστημικής εξαγωγής τεκμηριωμένων και εκλογικευμένων επιλογών. Η παρούσα διπλωματική ασχολείται με την πολυκριτήρια ανάλυση και αξιολόγηση των πιθανών χωρών-προμηθευτών φυσικού αερίου για την Ελλάδα στο πλαίσιο της αναδυόμενης ανάγκης για ασφάλεια ενεργειακού εφοδιασμού μέσω διαφοροποίησης των εναλλακτικών πηγών προμήθειας.
Στο πλαίσιο της διπλωματικής, καταρχήν συγκεντρώνονται πληροφορίες και μελετάται προσεκτικά ένας μεγάλος όγκος δεδομένων που αφορά σε υπάρχοντες αλλά και σε υπό κατασκευή αγωγούς φυσικού αερίου καθώς και στις θαλάσσιες μεταφορές υγροποιημένου φυσικού αερίου. Στη συνέχεια καταρτίζεται για κάθε πιθανή χώρα-προμηθευτή το δίκτυο των αγωγών που μπορεί να χρησιμοποιήσει για να διοχετεύσει φυσικό αέριο στην Ελλάδα. Κατά το στάδιο αυτό οι πιθανές χώρες– προμηθευτές λαμβάνουν βαθμολογία σε μια σειρά από κριτήρια όπως η απόσταση, οι σχέσεις με την Ελλάδα , το κόστος προμήθειας φυσικού αερίου, οι πιθανοί τρόποι διασύνδεσης και η πολιτική και κοινωνική σταθερότητα των χωρών προμηθευτών, για να μπορέσει να εξεταστεί η αξιοπιστία των μακροχρόνιων συμφωνιών που μπορεί να υπάρξουν. Τα βάρη των αντίστοιχων κριτηρίων και η κλιμακοποίηση της βαθμολογίας στα παραπάνω κριτήρια σε μια ενιαία βάση αξιολόγησης οδηγούν στην εφαρμογή του μαθηματικού μοντέλου της Εlectre I. Μέσα από διαδοχικά τρεξίματα – εφαρμογές του μαθηματικού μοντέλου δημιουργούνται τρία επίπεδα κατάταξης των χωρών προμηθευτών μέχρι την ανάδειξη της τελικής χώρας προμηθευτή.
The modern energy requirements make the energy market and as a result the purchase of natural gas a critical factor in development worldwide. Natural gas is the cleanest source of primary energy, except renewable energy, with positive effects on energy balance as it reduces dependence on oil. The liberalization of the global gas market allows energy security of Greece through diversification of energy sources.
Greece is taking advantage of its geographical position, since is the south entrance of Europe’s pipelines starting from the large gas reserves of the Caspian countries. Greece has the chance to play an important role in developments in the energy sector.
The multicriteria analysis is a widely used and popular tool for decision support through the export of documented, systemic and rational choices. This thesis deals with multicriteria analysis and evaluation of potential’s Greece’s suppliers of natural gas as part of the emerging need for security of energy supply through diversification of alternative sources of supply.
In this thesis, a large volume of data relating to existing and under construction pipelines as well as sea transport of liquefied natural gas is gathered and carefully studied. For each potential Greece’s supplier a network of pipelines is prepared in order to be used to channel gas to Greece. During this stage the potential suppliers receive ratings on a number of criteria such as distance from Greece , relations with Greece, cost of gas supply, possible ways to interconnect , political and social stability , in order to examine the reliability of long-term agreements that may exist. The respective weights of the criteria and the scaling of the score in the above criteria lead to the implementation of the mathematical model of Electre I. Through successive runs - applications of the mathematical model three levels of classification of potential suppliers were created leading to the most suitable supplier.