Η ακουστική ως κεντρικό αίτημα οργάνωσης του αρχιτεκτονικού σχεδιασμού: το παράδειγμα του Renzo Piano

Abstract

Αντικείμενο της παρούσας εργασίας είναι η διατύπωση ενός ευρύτερου προβληματισμού για θέματα που αφορούν στην κατασκευή κτιρίων στέγασης μουσικών εκδηλώσεων, μέσω της παραδειγματικής παρουσίασης αιθουσών συναυλιών του Renzo Piano, ως αποτέλεσμα της γενικότερης συνθετικής προσέγγισης, σε συνδυασμό με την απαίτηση για ακουστική καταλληλότητα. Η αίθουσα συναυλιών εξετάζεται ως σημαντική πολιτιστική μορφή, που οφείλει να διαθέτει αρχιτεκτονική συγκρότηση με όρους πολιτιστικής προβολής και ταυτόχρονα ως μηχανισμός – κέλυφος που αγκαλιάζει τον ήχο, λειτουργώντας σαν μεγάλο, σε μέγεθος κτιρίου, μουσικό όργανο. Η εργασία έχει ως σκοπό να αναφερθεί στην προσπάθεια συμφιλίωσης της γενικότερης αρχιτεκρονικής ποιότητας του κτιριακού σχεδιασμού με την ειδικότερη ακουστική επίλυση, η οποία είναι απαραίτητη για την επιτυχία της συνολικής κτιριακής οργάνωσης, και να αποδείξει ότι η ακουστική επίλυση μπορεί να προτείνει εξαιρετικά ισχυρές αρχιτεκτονικές οργανώσεις, οι οποίες χαρακτιρίζονται από ιδιοτυπία, ενώ ταυτόχρονα διαθέτουν τεχνολογικό ενδιαφέρον και συμβολική ποιότητα. Η μελέτη χωρίζεται σε τέσσερεις ενότητες. Καταρχάς, περιγράφεται η συμπεριφορά του ήχου σε κλειστό χώρο και παρουσιάζονται τα στάδια εξέλιξης της αίθουσας συναυλιών, ενώ στη συνέχεια ακολουθεί η ανάλυση τριών σχεδιαστικών προσεγγίσεων του Renzo Piano για χώρους στέγασης της μουσικής (Parco della Musica, Auditorium Niccolò Paganini και μουσικός χώρος για την όπερα “Prometeo” του Luigi Nono) και η επιχείρηση συναγωγής συνολικών συμπερασμάτων.

The purpose of this paper is to frame a speculation on issues concerning the construction of buildings housing musical events, through the presentation of Renzo Piano’s concert halls, as a result of the general synthetic approach, combined with the demand for acoustic suitability. The concert hall is examined as an important cultural form, which must have an architectural formation in terms of cultural promotion and as a mechanism – shell, embracing sound, working as a huge musical instrument. The study aims to report on the effort to reconcile the general architectural quality of the building design with the specific acoustical solution, and to prove that the acoustical solution may suggest very strong architectural organizations, which are characterized by singularity, while showing technological interest and symbolic quality. The study is divided into four sections. First, there is the description of the behavior of sound indoors and the presentation of the stages of development of the concert hall, followed by the analysis of three Renzo Piano’s design approaches for the housing of music (Parco della Musica, Auditorium Niccolò Paganini and musical space for Luigi Nono’s opera “Prometeo”) and the attempt to draw the overall conclusions.