meta Μουσικής/ Ανασχεδιασμός Πλατείας Κλαυθμώνος

Abstract

Μέσα στο ζοφερό τοπίο που έχει διαµορφωθεί µε την κατάρρευση της οικονοµίας, αναδύεται µια Αθήνα σε κρίση, µε κοινωνικές και πολιτιστικές προεκτάσεις. Οι συνέπειες του φαινοµένου αποτυπώνονται στον ήδη απαξιωµένο δηµόσιο χώρο της πόλης, καταδικάζοντας τον σε µια ανεξέλεγκτη υποβάθµιση και ερηµοποίηση.

Στο πλαίσιο αυτό, επιλέγουµε να ασχοληθούµε µε το ιστορικό κέντρο της Αθήνας, εστιάζοντας στην πλατεία Κλαυθµώνος, χώρο µε περιστασιακή λειτουργία, µη προσλήψιµο, αποκοµµένο από το αστικό περιβάλλον και µη καταχωρηµένο στη συλλογική µνήµη των κατοίκων της πόλης. Πρόκειται για ένα κενό “δοχείο” στην καρδιά της πόλης. Η πλατεία βρίσκεται στο σηµείο σύµπτωσης τριών διαφορετικών ιστορικών στρωµατων: το τοπολογικό, πάνω στο οποίο αποτυπώνεται το ίχνος του αρχαίου τείχους, το στρώµα της οργανικά αναπτυγµένης παλιάς πόλης, µε αναφορά την Εκκλησία των Αγ. Θεοδώρων και το στρώµα της νεοκλασικής πόλης, µε αναφορά τα κτίρία της Νεοκλασικής Τριλογίας. Κεντρική ιδέα της πρότασης αποτελεί η αποκόλληση του νεοκλασικού στρώµατος από το τοπολογικό ανάγλυφο, µε σκοπό να αναδειχθούν τα ιστορικά στρώματα της Αθήνας και να τους αποδοθεί ζωτικός χώρος. Διαμορφώνουμε, λοιπόν, δυο πλατείες σε δυο διαφορετικές στάθµες µε αντιστικτικές χαράξεις και υλικά που λείπουν από την “παλέτα” της πόλης: το ξύλο, θερμό και οικειοποιήσιμο και το χώμα, που χάθηκε κάτω από τις σκληρές υφές της σύγχρονης πολεοδόμησης. Η παρέµβαση προβλέπει επίσης την ενοποίηση της πλατείας Κλαυθμώνος µε τον πεζόδροµο της οδού Κοραή, ο οποίος ανασχεδιάζεται δίνοντας προτεραιότητα στον πεζό και αποκαθιστώντας τη συνέχεια του δηµόσιου αστικού χώρου.

Πρόθεσή µας είναι η δηµιουργία µιας πλατφόρµας δράσεων, που µπορεί δυνητικά να φιλοξενήσει πολλές και διαφορετικές δραστηριότητες. Προκειµένου να αποδοθεί ευελιξία και ρευστότητα στο χώρο, εγκαθίστανται κινητά στοιχεία τα οποία εισάγουν στην πλατεία την έννοια της συνεχούς µεταβολής. Η ένταξη Ωδείου στο λειτουργικό πρόγραµµα εκφράζει το όραµα ενός δυναμικού πεδίου: η µουσική απευθύνεται σε όλους, επιτρέπει τις ad-hoc συναντήσεις, τον αυθορµητισµό και αποδεσµεύει την πλατεία από την κατανάλωση και το ωράριο των καταστηµάτων.

Μέσα από την παρέµβαση µας οραµατιζόµαστε ένα χώρο µε ολοήµερη λειτουργία, ανοιχτό, µε ελεύθερες ροές και συνεχή βλεµµάτα. Μια πλατεία Κλαυθμώνος για το σήμερα, και για το meta.

Through the bleak landscape that has been shaped by the collapse of the economy, the city of Athens emerges in social and cultural crisis. The consequences of this phenomenon are reflected in the already discredited public space of the city, condemning it to a rampant degradation and desertification.

In this context, we choose to deal with the historic center of Athens, focusing on Klafthmonos Square, a non-indigestible area with occasional function, cut-off from the urban environment and unregistered to the collective memory of the city’s inhabitants. It is an empty "container" in the heart of Athens. The square is located at the point where three different historical layers of the city overlap: the topological layer upon which the ancient wall is traced, the organically developed layer of the old city, with reference to the St. Theodore Church and the layer of the neoclassical city, with reference to the buildings of the Neoclassical Trilogy.

The design’s central idea is the neoclassical layer’s detachment from the topology, a gesture which highlights and attributes vital space to the city’s layers. Two squares are formed in two different levels with clearly distinct geometrical characteristics and unconventional materials; wood and soil. The proposal also includes integration with Korai street, which is redesigned to give priority to pedestrians and to restore the continuity of the athenian public space.

Our intention is to create an action platform, a space that can potentially accommodate diverse activities. In order to achieve flexibility, mobile elements with mechanical properties are installed, introducing variability to the square. Furthermore, the inclusion of a Music Conservatory serves flexibility, since music is open to everyone, allows ad-hoc meetings, spontaneity and releases the public space from consumption and shop operating hours.

Through our intervention we envision a public space functioning all-day, open, with uninterrupted flows and continuous visibility, a counterpoint to the current conditions of the square and its surrounding area.