Αμφιπρόσωπα

Abstract

Ο δομημένος χώρος, είναι πολυδιάστατος, περικλείει και διεγείρει το άτομο με πολύμορφο και σφαιρικό τρόπο. Η σχέση που αναπτύσσει το άτομο με τον περιβάλλοντα χώρο είναι διαλεκτική. Ο αρχιτεκτονημένος χώρος, είναι ένας εικονικός και αφηγηματικός χώρος. Ο τρόπος με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε το χώρο γύρω μας συνδέεται, με σύνθετες αντιληπτικές διαδικασίες ανάγνωσης της εκάστοτε οπτικής οργάνωσης. Οι όποιες ερμηνείες δομών σύνταξης του χώρου, εντάσσονται στα πλαίσια της διαλεκτικής σχέσης του ατόμου με το περιβάλλον. Η ανάγνωση του χώρου συμπλέει με συνειρμικές διαδικασίες και με αποδόσεις προσωπικών νοημάτων και συμβολισμών σε αυτόν. Ο δομημένος χώρος ενσαρκώνει διαθέσεις και ταυτοποιείται από το ανθρώπινο στοιχείο. Έτσι η έκφραση ενσωματώνεται στη δομή και αποτυπώνεται στους διάφορους αρχιτεκτονικούς ρυθμούς που εμφανίστηκαν ιστορικά. Επιπροσθέτως, η δομή, η εξέλιξη και η δυναμική της εκάστοτε κοινωνίας αντικατοπτρίζονται και συμπυκνώνονται στα πλαίσια του δομημένου χώρου. Έχουμε αποκτήσει πλέον ένα αξιόλογου εύρους αρχείο αρχιτεκτονικών κατασκευών, στις οποίες διαγράφονται ταξινομημένες προθέσεις και συντακτικές δομές, που κρύβονται πίσω από τις συνθετικές επιλογές. Το παρελθόν αποτελεί τη μαρτυρία ενός μορφολογικού σχήματος. Η φύση του αρχιτεκτονικού σχεδιασμού εξάλλου, δεν είναι αυθαίρετη, έχει διατηρήσει τις ρίζες του μέσα στο κέλυφος της αρχιτεκτονικής παράδοσης. Ακολούθως αναπτύσσουμε δύο παραδείγματα οικιστικής αρχιτεκτονικής του παρελθόντος, που επιδέχονται πολύπλευρες ερμηνείες ως προς τον τρόπο απόδοσης των συμβολικών εικονογραφικών τεκμηρίων που ενσωματώνουν. Καθένα από αυτά τα τεκμήρια εμφανίζεται συνεπές ως προς τον τόπο και το χρόνο, και αφορούν πέρα από το τυπικό τους μέρος ή την εικονογραφική στρατηγική που εκφράζουν, και τις μορφικές και λειτουργικές ιεραρχήσεις, με τις οποίες συντάσσονται χωρικά, συντάσσοντας παράλληλα την αρχιτεκτονική γλώσσα. Συγκεκριμένα, στρέφουμε το ενδιαφέρον μας στη βίλλα των Μυστηρίων στην Πομπηία με τις περίφημες τοιχογραφικές διακοσμήσεις στο δωμάτιο της Μύησης, όπου αναδεικνύεται πέρα από τον λειτουργικό ρόλο του τύπου της κατασκευής και ο συμβολικός ρόλος της διάρθρωσής του χώρου και της λειτουργίας της εικόνας. Εν συνεχεία προσεγγίζουμε το συγκρότημα της Unite d’habitation στη Μασσαλία, σχεδιασμένης από τον Λε Κορμπυζιέ, με τη λειτουργική κάτοψη, το συμβολισμό της οροφής και την πολυχρωματική αρχιτεκτονική των εξωτερικών και των εσωτερικών χώρων. Οι δύο αρχιτεκτονικοί προσανατολισμοί που προσεγγίσαμε, ακολούθησαν διαφορετικές εικονογραφικές στρατηγικές, που λειτούργησαν ως διαρθρωτικά μέσα και προήλθαν από τη σύμπλεξη του αρχιτεκτονικού, του εικονικού και του αφηγηματικού χώρου. Αυτές οι στρατηγικές λειτούργησαν με προσαρμοστικό τρόπο απέναντι στις εξελικτικές, παραγωγικές και κοινωνικές ανασυγκροτήσεις της κάθε εποχής και απέκτησαν διακριτά χαρακτηριστικά που ανταποκρίθηκαν σε διαφορετικά αιτήματα. Η εικόνα, το χρώμα ακολουθεί και αντιλαμβάνεται τη χωρική διάρθρωση, γίνεται συντακτικός τύπος στη διατύπωση της αρχιτεκτονικής γλώσσας. Η εσωτερικότητα των δομών γίνεται το μέσο αφήγησης της ευρύτερης πολιτιστικής και εθιμικής διάρθρωσης. Η εικόνα και το χρώμα δεν αντιμετωπίζονται ως ένα είδος επιθέματος, αλλά ως μια συλλειτουργούσα δομική, κοινωνική και εκφραστική αξία. Η ερμηνεία του αρχιτεκτονικού έργου, μπορεί να οδηγήσει στην κατανόηση των συμβολισμών και της αισθητικής, ως στοιχείου μιας βαθύτερης κοινωνικής και ψυχολογικής λειτουργίας και όχι μόνο ως στοιχείου διακοσμητικής τάξης. Oι δομικές σχέσεις μορφοποίησης του χώρου που διατυπώθηκαν ιστορικά, δεν αποτελούν μια σταθερά, αλλά επαναπροσδιορίζονται και επαναδιατυπώνονται ακολουθώντας τη δυναμική του σύνθετου κοινωνικού περιβάλλοντος στα πλαίσια του οποίου αποκτούν την ταυτότητά τους. Οι μορφοπλαστικές και τυπολογικές αναζητήσεις οφείλουν να αναπτύσσουν διαλεκτικές δομικές σχέσεις με την ιστορία. Με αυτή την έννοια η ζωγραφική, το χρώμα, είναι δομές, είναι υποκείμενα, είναι απόληξη των βαθύτερων πολιτισμικών διεργασιών, που συντελούνται στις ποικίλες ιστορικές μορφοποιήσεις.

The structural space appears to be multidimensional; it confines and stimulates the human aspect in a multiform and spherical way. The association between human and the environmental space is dialectical. The architectural space is an iconic and narrative space. The way that anyone perceives space around him, is connected with multiplex perception ways while reading an optical set. Any kind of interpretation of forms that construct space is linked with overtone procedures and with attributions of personal meanings and symbolisms. The structural space epitomizes appropriations and is being identified by the human aspect. In this way, expression is consolidated into structure and is projected in the architectural rhythms that appeared historically. It is revealed that the form, the evolution and the dynamic of each society can be illustrated and condensed in the sphere of formed space. We have obtained a substantial amplitude archive of architectural constructions so far, in which we can extract classified intentions and constructive forms that are covered behind the synthetic adoptions. The past comprises a record of morphological shapes. The nature of architectural design is not presumptuous, but it has maintained its roots within the shell of the architectural tradition. Hereupon, in our lecture we explicate two examples of domestic architecture from the past, that admit with multiple interpretations, in reference to the way of rendering the symbolic iconographical presumption that they incorporate. Each of them appears to be consistent to location and time and they refer to the typical part or the iconographic strategy that they reflect, as well as, to the morphology and functional order, in which they line up into space, composing additional the architectural language. Particularly, we turn our interest to the Villa of Mysteries in Pompeii with the marvelous frescoes in the ‘Initiation room’, in which emerge not only the functional role of the type of the structure, but also, the symbolic role of spatial patterns and the functional role of illustration. Ensuing, we approach the complex of Unite d’ habitation in Marseille, designed by Le Corbusier, with the functional plans, the symbolism of the roof and the polychromatic architecture traced in the exterior and in the interior spaces. These two architectural aspects that we approach followed separate iconographic strategies that functioned as patterns that resulted through the complex of architectural, iconic and narrative space. These strategies functioned in an adaptive way, towards the evolutional, productive and social reconstitution that took place in each separate era and attained discreet indicia that fulfilled distinctive requirements. Illustration and color follow and perceive the spatial patterns and become syntactic types to the formulation of the architectural language. The interiority of forms becomes the medium of narration of the extensive cultural and customary patterns. Illustration and color are not regarded as a type of application, but as a cooperated structural, social and expressive value. The interpretation of each architectural project, can lead to the realization of the symbolisms and of the aesthetics, not only as an element of ornamental order but also, as an element of an inner social and psychological function. The structural associations of forming space, that have been formulated historically, do not consist of a stable value, but they are reassigned and restated, following the dynamic of the complex social environment, in which they attain their identity. The morph-plastic and typological research owes to develop dialectical form relations with history. By this notion, painting and color are defined as structures, they become individuals and they conclude the inner cultural procedures that are consumed in the multiple historical formulations.