Ολοκληρωμένη διαχείριση στερεών αποβλήτων και προοπτικές στο Δήμο Αιγάλεω

Abstract

Ο τομέας της διαχείρισης των αποβλήτων γενικότερα αλλά και ειδικότερα εκείνος που καταπιάνεται με τα Αστικά Στερεά, τοποθετείται «ψηλά» στην ατζέντα κάθε σύγχρονου και πολιτισμένου κράτους. Από το 2000 τουλάχιστον και ύστερα, αν εξαιρέσουμε τα χρόνια της βαθιάς ύφεσης από το 2010 έως και σήμερα, οι ρυθμοί της κατανάλωσης είχαν αυξηθεί ραγδαία με άμεση και προφανή συνέπεια αντίστοιχη αλματώδη αύξηση των παραγόμενων αποβλήτων. Έτσι αναζητήθηκαν νέες βιώσιμες μέθοδοι διαχείρισης αποβλήτων και ειδικότερα του οργανικού κλάσματος, το οποίο αποτελεί μία σημαντική αιτία υποβάθμισης του φυσικού αλλά και αστικού περιβάλλοντος με τεράστιες οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις. Μάλιστα, οι επιπτώσεις αυτές, γίνονται περισσότερο αντιληπτές όταν προκύπτουν έντονες κοινωνικές αντιδράσεις και λαϊκές συγκρούσεις που λαμβάνουν χώρα κατά καιρούς σε πολλές περιοχές της πατρίδας μας (λ.χ. η περίπτωση της Κερατέας ή της ευρύτερης περιοχής των Λιοσίων). Βασικά ζητούμενα, που πρέπει να επιλυθούν από τις προτεινόμενες πολιτικές είναι η μείωση του απορριπτόμενου όγκου, η διασφάλιση της δημόσιας υγείας, η περιφρούρηση του φυσικού αλλά και αστικού περιβάλλοντος, η προστασία από την κατασπατάληση ενεργειακών πόρων καθώς και η οικονομική ανάπτυξη μέσα από τις δραστηριότητες επεξεργασίας των αστικών αποβλήτων. Η παρούσα μελέτη πραγματεύεται τη διαδικασία, συλλογή και επεξεργασία των Α.Σ.Α. στο Δήμο Αιγάλεω. Το κύριο σκεπτικό και μέλημα πάνω στο οποίο δομήθηκε η εργασία είναι ο στόχος της εκτροπής των βιοαποδομήσιμων και ειδικότερα των οργανικών από την ταφή όπως υπαγορεύεται από την κείμενη νομοθεσία. Αφού μνημονεύονται όλες οι διαθέσιμες μεθόδους επεξεργασίας των απορριμμάτων, τις τρέχουσες κοινοτικές και εγχώριες οδηγίες (νομοθεσία) και έχοντας παράλληλα καταγράψει ιστορικά, πληθυσμιακά και οικονομικά στοιχεία του Δήμου καταλήγει στην επιλογή τριών ρεαλιστικών σεναρίων διαχείρισης και επεξεργασίας των αποβλήτων. Στη συνέχεια περιγράφονται τα σενάρια, και δια μέσω μίας πολυκριτηριακής ανάλυσης (μέθοδος AHP) με προκαθορισμένα κριτήρια και βάρη προσαρμοσμένα στην περίπτωση του Αιγάλεω, προτείνεται η βέλτιστη δυνατή λύση διαχείρισης Α.Σ.Α. για την περίπτωσή και τις προτεραιότητες μιας μεγάλης πόλης που βρίσκεται στο κέντρο της Περιφέρειας Αττικής. Υπογραμμίζεται και σε αυτό το σημείο αλλά και σε άλλο της παρούσης, ότι οι προτεινόμενες εδώ επιλογές των πολιτικών διαχείρισης των Α.Σ.Α. δεν μπορούν επουδενί να αποδώσουν τα μέγιστα, αποσπασματικά αλλά μονάχα ως μέρος μίας ολοκληρωμένης αξιοβίωτης ανάπτυξης. Ενός δηλαδή, ολοκληρωμένου σχεδιασμού, που να εμπεριέχει τις αλληλεξαρτήσεις και τις αλληλεπιδράσεις του ανθρώπου με τη φύση αλλά και του ανθρώπου με την πολιτεία. Ώστε ο άνθρωπος να μετατραπεί σε ενεργός πολίτης, κοινωνός μιας προσπάθειας, ισότιμο μέλος μιας κοινωνίας που προοδεύει προστατεύοντας τα φυσικά και ανθρώπινα διαθέσιμα ενώ παράλληλα προασπίζει το μέλλον των επόμενων γενεών. Για να υπάρξει λοιπόν το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα, στην υπόθεση εργασίας ότι η μελέτη προχωρά στο στάδιο της εφαρμογής, θα πρέπει να επανατοποθετήσει η πολιτεία των άνθρωπο, από τη θέση του θεατή στη θέση του πρωταγωνιστή. Επομένως, αν και ξεφεύγουν από τα όρια της εργασίας αυτής αλλά απαιτείται να αναφερθεί, χρειάζονται οι κατάλληλες δομές, λειτουργίες, προγράμματα και περιεχόμενα σπουδών που να διασφαλίζουν τη διαμόρφωση της μέσης κοινωνικής συνείδησης και της κοινωνικής δυναμικής στην κατεύθυνση της περιφρούρησης και του απόλυτου σεβασμού τόσο στα φυσικά αλλά και στα ανθρώπινα διαθέσιμα.

The field of waste management in general but also specifically the one who deals with Urban Solid, is highly prioritised on the agenda of any contemporary and civilized domain. Since 2000 at least and onwards, excluding the years of deep recession from 2010 till nowadays, the rates of consumption have rapidly increased with immediate and obvious consequence the corresponding rapid rise in waste produced. Thus, new sustainable methods of waste management and especially for the organic fraction were sought, which is a major cause of degradation of the natural and urban environment with enormous economic and social impact. Indeed, such effects, become more noticeable when strong social reactions and street clashes occur at times in many parts of our country (e.g. the case of Keratea or in the wider region of Liosia).

Key issues that need to be resolved by the proposed policies are the reduction of the volume discharged, the ensurance of public health, to safeguard the natural and urban environment, the protection from outspending waste energy resources, as well as the economic development through processing urban waste.

The present study deals with the process, collection and elaboration of Urban Solid Waste (U.S.W.) in the municipality of Egaleo. The main consideration and concern on which this study was structured is the objective of biodegradable diverting and especially the organic burial as dictated by the present legislation. After mentioning every available method for treating waste, the current domestic and Community Directives (legislation) and in parallel having registered historical records, demographic and economic data of the municipality, it concludes in the selection of three realistic scenarios for management and processing of waste. Then, scenarios are described and through the use of a multi-criteria analysis (Analytic Hierarchy Process/ A.H.P. method) with predefined criteria and weights adjusted in the case of Egaleo, the optimal U.S.W. management solution is proposed for the case and priorities of a large city located in the center of the Attica Region. At this point it is underlined as well as in another point of this study, that the proposed options right here of the U.S.W. management policies clearly can not be fully effective fragmentarily, but only as part of an integrated worth-living development. One integrated design which incorporates the inter-dependencies and interactions between man and nature and between man and the state. Thus, man can become politically active, a social effort, an equal member of a society that progresses, protecting natural and human resources while defending the future of generations to come. For the best possible result to exist on the assumption that the study is proceeding to the implementation stage, the society needs to place the man, from the position of the viewer to the position of the protagonist. Therefore, although this is beyond the limits of the present study, it is necessary to be stated that appropriate structures, functions, programmes and curricula are needed to ensure the formation of average social consciousness and social dynamics in the direction of safeguard and absolute respect to both natural and human resources.