Ο ιδιαίτερος ρόλος του αρχιτέκτονα στις ενεργειακές αναβαθμίσεις των υφιστάμενων κτιρίων

Abstract

Η αφορμή για την έναρξη της διερεύνησης και της σύνταξης της παρούσας εργασίας ήταν από τη μία η επιτακτική ανάγκη της εποχής μας για τη συντήρηση και την ενεργειακή αναβάθμιση του υφιστάμενου κτιριακού όγκου και από την άλλη η άποψη πολλών που θέλει τις απόπειρες των ενεργειακών ανακαινίσεων να συνιστούν κυρίως μελέτες διεκπεραίωσης τεχνικών και οικοδομικών επεμβάσεων με μοναδικό στόχο την επίτευξη κατάλληλων ενεργειακών ποσοστών. Ως σπουδάστρια της αρχιτεκτονικής σχολής θεώρησα ότι η συγκεκριμένη θέση είναι αρκετά επιφανειακή και μονομερής και διερωτήθηκα ποιος είναι ο ρόλος του αρχιτέκτονα μηχανικού, του ανθρώπου που συνδέεται απαρχής με το κτίριο, από το στάδιο του σχεδιασμού, έως το στάδιο της κατασκευής κατά τις εργασίες μιας ενεργειακής ανακαίνισης. Προσπάθησα, λοιπόν, να αναδείξω την ιδιαίτερη συμβολή του επανερμηνεύοντας και παρουσιάζοντας τις ενεργειακές αναβαθμίσεις μέσα από τη δική του οπτική ματιά, ότι πρόκειται δηλαδή για ευρύτερες μελέτες που μαζί με την επίτευξη ενεργειακών κερδών στοχεύουν στην ολοκληρωμένη αναβάθμιση των κτιρίων. Η παρούσα εργασία ξεκινάει με την παράθεση των αιτιών και των περιβαλλοντικών προβλημάτων που καθιστούν τις ενεργειακές αναβαθμίσεις επίκαιρες, προκειμένου να τεκμηριωθεί η αναγκαιότητα τους. Ακολουθεί η παρουσίαση του βασικού αντικειμένου της διάλεξης, η θέση ότι οι ενεργειακές αναβαθμίσεις διέπονται από το βαθύτερο νόημα της ταυτόχρονης συνολικής αναβάθμισης του εκάστοτε κτιρίου και χρήζουν των ειδικών και ολοκληρωμένων χειρισμών του αρχιτέκτονα. Προκειμένου να εξεταστεί αυτό, προβάλλεται και αξιολογείται το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο, για να διερευνηθεί η κατεύθυνση που δίνεται μέσα από τη νομοθεσία. Ακολουθεί η περιγραφή των κυριοτέρων εργαλείων των ενεργειακών αναβαθμίσεων, όχι μόνο με περιγραφικά στοιχεία ως τεχνικά μέτρα, αλλά μέσα από την ιδιαίτερη οπτική διαχείρισης τους από τον αρχιτέκτονα μηχανικό. Τέλος παρουσιάζονται παραδείγματα ενεργειακά αναβαθμισμένων κτιρίων από την Ευρώπη και από τον Ελλαδικό χώρο, με στόχο να αξιολογηθεί στην εφαρμογή πλέον η αξία της συμμετοχής του αρχιτέκτονα στις συγκεκριμένες επεμβάσεις. Ακολουθούν, τα τελικά συμπεράσματα της εργασίας, η επιβεβαίωση του ιδιαίτερου ρόλου του αρχιτέκτονα μέσα από την εφαρμογή ή η αμφισβήτηση και η αναθεώρηση της αρχικής θέσης της διάλεξης.

The reason for the investigation and elaboration of this work was initiated based on the imperative need of our times for maintenance and energy upgrading of the existing building volume and the view of many that energy renovations attempts represent processing techniques and studies of structural interventions with the sole aim of achieving proper energy use. As a student of architecture school, I felt that this place is pretty superficial and one-sided and made me wonder what is the role of architect engineer, the person associated with the building from the very beginning, from the design stage to the construction stage during an energy renovation. I tried to highlight the specific contribution of an architecture engineer by presenting the energy upgrades through his own point of view, that is to say, advanced studies that achieve not only energy profits but are aimed at comprehensive upgrading of buildings. This paper begins by addressing the causes and environmental problems that make energy upgrades up-to-date, to illustrate the need for them To examine this, viewing and evaluating the existing institutional framework to explore the direction provided through the law. Below is the description of the main tools of the energy upgrades, not only with descriptive elements as technical measures, but through their particular management of the architectural engineer. Finally examples are given, describing energy upgraded buildings from Europe and from Greece, with the aim to establish the value of participation of the architect on specific interventions. In the end , the conclusions of the work, confirm whether the role of the architect is significant or not, through the examples of upgraded buildings and the revision of the original thesis of the lecture.