Ο πολεοδομικός σχεδιασμός ως εργαλείο για την ανάπτυξη της πόλης: η περίπτωση της Καλαμάτας

Abstract

Το αντικείμενο αυτής της εργασίας είναι η διερεύνηση της συμβολής του πολεοδομικού σχεδιασμού στην εξέλιξη των πόλεων, μέσα από την παρατήρηση του σχεδιασμού, του προγραμματισμού και της πραγματοποίησης του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου της Καλαμάτας που θεσμοθετήθηκε το 1986 και δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 281 Δ/10-4-1986. Ο Πολεοδομικός Σχεδιασμός είναι το μέσο άσκησης πολεοδομικής πολιτικής. Αποτελεί βασικό εργαλείο ρύθμισης του αστικού, περιαστικού και εξωαστικού χώρου σε επίπεδο οικισμού, πόλης ή πολεοδομικού συγκροτήματος. Στην Καλαμάτα μια πόλη της νότιας Ελλάδας που για την τοποθεσία που είναι χτισμένη κάνει αναφορές και ο Όμηρος, έχουμε μια χαρακτηριστική ελληνική πολεοδομική ιστορία έως το 1978. Από το 1978 η νέα δημοτική αρχή κάνει προσπάθειες να λύσει τα προβλήματα της πόλης και να ρυθμίσει την ανάπτυξή της, αναθέτοντας τη σύνταξη σύγχρονης πολεοδομικής μελέτης. Κατά την πορεία της σύνταξης της μελέτης ψηφίστηκε ο Ν.1337/83 που έθεσε νέα δεδομένα στην Ελλάδα για το σχεδιασμό των πόλεων. Η Καλαμάτα είχε την τύχη να αποκτήσει Γ.Π.Σ. με το νέο νόμο από μια ομάδα αρχιτεκτόνων-πολεοδόμων μελετητών, που δούλεψε με μεράκι. Το αποτέλεσμα δοκιμάστηκε όχι μόνο στην απλή πολεοδομική-οικοδομική πράξη της πόλης, αλλά και στις αντίξοες στιγμές που επιφυλάσσει μια φυσική καταστροφή, όπως είναι οι σεισμοί που έπληξαν την Καλαμάτα το Σεπτέμβρη του 1986. Η εργασία διαρθρώνεται σε κεφάλαια αναφορικά με την συνολικά θεσμοθετημένη πολεοδομική εξέλιξη της πόλης σε σχέση με την ιστορία της και την αποτελεσματικότητα των αντίστοιχων σχεδίων.

The object of this thesis is to investigate the contribution of urban planning in the development of cities, through observation of design, planning and conducting of the General Urban Plan of Kalamata, which was legislated in 1986 and published in the Government Gazette 281 D/10-4 -1986. Urban Planning is an instrument of urban policy. It is an essential tool for configuring the urban, suburban and out of city space in the level of settlement, town or conurbation. In Kalamata, a city in southern Greece, for the site is built Homer makes references, we have a typical Greek urban history up to 1978. Since 1978 the new municipality made efforts to solve the problems of the city and regulate the development, commissioning the writing of modern urban design. During the writing of this report the law 1337/83 was passed, which set new standards in Greece for the design of cities. Kalamata was fortunate to acquire General Urban Plan with the new law by a group of architects planners scholars, who worked with passion. The result was tested not only in the simple act of planning and construction of the city, but also in the difficult moments reserving a natural disaster such as the earthquake in Kalamata in September 1986. The thesis is organized into chapters concerning the total institutionalized urban development of the city in relation to the history and effectiveness of their plans.