Επαναπροδιορισμός ρίσκου: αντικειμενικό ρίσκο και σύστημα διαχείρισής του στην Ναυτιλία

Abstract

Το ρίσκο είναι ένα πολύ σημαντικό στοιχείο της ανθρώπινης ζωής, καθώς εμπεριέχεται σε όλες σχεδόν τις δραστηριότητες. Πολλοί αναλυτές προσπάθησαν να το εξηγήσουν και να βρουν τρόπους για να το ελέγξουν και να το ελαχιστοποιήσουν, ώστε να κάνουν την καθημερινή ζωή πιο ασφαλή. Θα περίμενε κανείς ότι μέχρι τώρα θα είχε αναπτυχθεί ένας κοινά αποδεκτός ορισμός του ρίσκου. Άλλωστε η αναφορά στην έννοια του ρίσκου είναι σύνηθες φαινόμενο στα επιστημονικές και τεχνικές αναλύσεις. Ωστόσο, δεν υπάρχει ένας σαφής ορισμός του τι είναι ρίσκο. Πιο συγκεκριμένα, είναι γνωστό ότι το ρίσκο μπορεί να αντιπροσωπεύει διαφορετικά πράγματα σε διαφορετικούς ανθρώπους, ανάλογα με την εμπειρία τους, τις γνώσεις τους και τις επικρατούσες συνθήκες και περιστάσεις. Λόγω όμως της παρούσας κατάστασης, δημιουργούνται προβλήματα όχι μόνο στην ανάλυση και διαχείριση του ρίσκου αλλά και στην επικοινωνία σχετικά με αυτό. Ο διαχωρισμός της έννοιας του ρίσκου από την μεθοδολογία εκτίμησής του έχει γίνει σχεδόν αδύνατος. Βασικός σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η μελέτη της φύσης του ρίσκου, καταγραφή της υπάρχουσας αντίληψης σχετικά με το ρίσκο και προσπάθεια για επαναπροσδιορισμό του ρίσκου. Η διπλωματική αυτή εργασία θα παρουσιάσει και θα εξετάσει τους διάφορους ορισμούς του ρίσκου. Οι δύο κύριες κατηγορίες του ρίσκου, το υποκειμενικό και το αντικειμενικό θα αναλυθούν, μαζί με τα κριτήρια αποδοχής ρίσκου και τις θεμελιώδεις αρχές στις οποίες βασίζονται. Αυτές οι διαφορετικές προσεγγίσεις θα αναλυθούν με παραδείγματα από τις θαλάσσιες μεταφορές. Επίσης, θα υπάρξει μια προσπάθεια να αναδειχτεί το οντολογικό ρίσκο. Η οντολογική και κατά συνέπεια, αντικειμενική φύση του ρίσκου θα εξηγηθεί μέσω πειραμάτων/παραδειγμάτων. Για την προώθηση του, εισάγεται ένα σύστημα μοντελοποίησης του ρίσκου με βάση το οποίο μπορούν να αναλυθεί το αντικειμενικό ρίσκο. Το μοντέλο – σύστημα, συνοδεύεται από μια προτεινόμενη μεθοδολογία για την έκφραση και ποσοτικοποίηση του ρίσκου και της αβεβαιότητας που περικλείει.

Risk is an important element in life, as it is involved in nearly all activities. Many researchers have tried to explain and find a way to control it and minimize it, in order to make every-day life safer. One would expect that a commonly accepted definition of risk would have been developed by now – after all, references to risk are frequent in scientific and technical papers. However there is no universally concrete definition of what is risk. In particular, it is known that risk can represent different things to different people given their experience, knowledge, and prevailing conditions and circumstances. Due to the current situation, problems arise not only in the fields of risk analysis and risk management, but in risk communication too. The distinction between the concept of risk and how it is described and measured is nearly impossible. The scope of this thesis is the study of the nature of risk, the recording of the current perception about risk, along with an effort to redefine risk. Various definitions will be presented and analyzed. The two main types of risk; subjective and objective will be analysed along with the acceptance criteria and the fundamental principles that are based upon. These different concepts of risk will be examined thoroughly with examples in maritime transport. Moreover, there will be an effort to shed some light on ontological risk. Ontological aspects of risk are presented and explained through experiment/examples. A modelling system of objective risk will be introduced, along with a proposed method for the description and quantification of risk and its inherent uncertainty.