Χαρακτηρισμός λιμναίων και πηγαίων υδατικών συστημάτων στη Δυτική Κρήτη με βάση την Οδηγία Πλαίσιο 2000/60/ΕΚ

Abstract

Η θεσμοθέτηση της Οδηγίας Πλαίσιο 2000/60/ΕΚ περί Υδάτων έχει ως μακροπρόθεσμο στόχο την ολοκληρωμένη διαχείριση των υδατικών πόρων σε επίπεδο λεκανών απορροής ποταμών και την ευδοκίμηση της καλής κατάστασης του επιφανειακού και υπογείου υδατικού δυναμικού των Κρατών Μελών, με καταληκτική προθεσμία το Δεκέμβριο του 2015. Άμεσο στόχο της Οδηγίας αποτελεί η αναχαίτιση της περαιτέρω υποβάθμισης της ποιότητας των υδάτων. Στην παρούσα διπλωματική εργασία διερευνάται η ποιοτική κατάσταση των λιμναίων υδατικών σωμάτων, όπως και η ποιοτική και ποσοτική κατάσταση των πηγαίων υδατικών συστημάτων στην περιοχή της Δυτικής Κρήτης. Επιπροσθέτως, πραγματοποιείται αναδίφηση των χαρακτηριστικών και της κατάστασης των υπογείων υδατικών συστημάτων της προαναφερθείσας περιοχής, εξετάζοντας τους υπόγειους υδροφορείς. Στη σημερινή εποχή, η διαχείριση της ποιότητας των υδάτων τοποθετείται στο προσκήνιο της βιώσιμης ανάπτυξης, συνιστώντας τη βέλτιστη μέθοδο αξιοποίησης αυτών με τελικό αποδέκτη μία απαιτητική, ως προς τους υδάτινους πόρους, κοινωνία. Ο καθοριστικός παράγοντας υποβιβασμού τόσο της ποσότητας, αλλά και της ποιότητας του νερού είναι οι ανθρωπογενείς δραστηριότητες, οι οποίες προκαλούν είτε σημειακές είτε διάχυτες εστίες ρύπανσης. Αντικείμενο της παρούσας εργασίας αποτελεί ο χαρακτηρισμός της κατάστασης των λιμναίων, των πηγαίων και των υπογείων υδάτων, τηρώντας τη μεθοδολογία της ΟΠΥ. Για το σκοπό αυτό διερευνήθηκαν οι φυσικοχημικές παράμετροι και τα υδρομορφολογικά χαρακτηριστικά των λιμνών από τις διαθέσιμες δειγματοληψίες και βάσεις δεδομένων, ενώ στην περίπτωση των πηγαίων και των υπογείων υδάτων, συνεκτιμώνται και τα ποσοτικά στοιχεία αυτών. Καταβλήθηκε προσπάθεια ερμηνείας και αξιολόγησης της ποιοτικής κατάστασης των λιμναίων υδάτων, καθώς και των πηγών και των υπογείων υδροφόρων, στο βαθμό που επιτρεπόταν από τα δεδομένα. Στο τελικό στάδιο της μελέτης διατυπώνονται τα προκύπτοντα συμπεράσματα και σχολιασμοί για την εκάστοτε κατηγορία υδάτινων συστημάτων. Επισημαίνονται τα υφιστάμενα προβλήματα και οι αδυναμίες που διαπιστώθηκαν με το πέρας της όλης διαδικασίας και προτείνονται μέτρα αντιμετώπισης.

The enactment of the Water Framework Directive 2000/60/EC has as its long-term aim to manage integrated water resources at river basin level and achieve good condition of surface and groundwater potential of the Member States, having as its closing deadline December 2015. The immediate objective of the Directive is to halt any further degradation of water quality. The particular dissertation investigates the quality of lake water bodies as well as the quality and quantity of spring water bodies in the region of Western Crete. In addition, there is an in-depth examination of the characteristics and the status of groundwater systems in the aforementioned region, by studying the local underground aquifers. Nowadays, the management of water quality is placed at the forefront of sustainable development, constituting the best way of utilizing water, having as its final recipient a community considerably demanding for water resources. The major determinant of the relegation of both water quantity and water quality is human activities that cause either local or more diffuse sources of pollution. This dissertation focuses on characterizing the status of lakes, springs and groundwater, while observing the methodology of the WFD. For this purpose, the physicochemical parameters and hydromorphological features of lakes have been investigated drawing from the available samples and databases, while in the case of springs and groundwater, quantitative data have also been taken into consideration. There has been an effort to interpret and evaluate the quality status of lake water as well as the quality of springs and groundwater aquifers to the extent permitted by data. In the final stage of the study, the conclusions reached and further comments on each category of water systems are laid forward. Also, there is reference to the problems faced in the context of the whole procedure as well as to the limitations of study detected in the end and relevant suggestions are made. Key Words: Water Framework Directive 2000/60/EC, river basin, water quality, lakes, springs, groundwater, characterization, Western Crete