Εγκλεισμός προβιοτικών βακτηρίων και εισαγωγή των προϊόντων εγκλεισμού σε γιαούρτι

Αλεξιάς, Κωνσταντίνος; Alexias, Konstantinos

dc.contributor.author	Αλεξιάς, Κωνσταντίνος	el
dc.contributor.author	Alexias, Konstantinos	en
dc.date.accessioned	2018-06-01T11:08:50Z
dc.date.available	2018-06-01T11:08:50Z
dc.date.issued	2018-06-01
dc.identifier.uri	https://dspace.lib.ntua.gr/xmlui/handle/123456789/47000
dc.identifier.uri	http://dx.doi.org/10.26240/heal.ntua.15499
dc.rights	Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα 3.0 Ελλάδα	*
dc.rights.uri	http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/gr/	*
dc.subject	Εγκλεισμός	el
dc.subject	Γιαούρτι	el
dc.subject	Γαλακτοκομικά προϊόντα	el
dc.subject	Προβιοτικά τρόφιμα	el
dc.subject	Προβιοτικά βακτήρια	el
dc.subject	Encapsulation	en
dc.subject	Yoghurt	en
dc.subject	Fermented products	en
dc.subject	Probiotic foods	en
dc.subject	Probiotic bacteria	en
dc.title	Εγκλεισμός προβιοτικών βακτηρίων και εισαγωγή των προϊόντων εγκλεισμού σε γιαούρτι	el
dc.title	Encapsulation of probiotic bacteria and introduction of the encapsulated products in yoghurt	en
heal.type	bachelorThesis
heal.classification	Τεχνολογία και μηχανική τροφίμων	el
heal.classification	Food technology	en
heal.classificationURI	http://data.seab.gr/concepts/1206d77258fd66c88274d85384bf2041de953cef
heal.classificationURI	http://skos.um.es/unescothes/C01577
heal.language	el
heal.access	free
heal.recordProvider	ntua	el
heal.publicationDate	2018-02-22
heal.abstract	Στην παρούσα διπλωματική εργασία εξετάστηκε ο εγκλεισμός των προβιοτικών μέσω δύο μεθόδων, της τεχνικής της εξώθησης και της τεχνικής της γαλακτωματοποίησης. Η αρχική ποσότητα των προβιοτικών βακτηρίων που εγκλείστηκε με κάθε τεχνική και μέσο εγκλεισμού ήταν σταθερή για όλα τα δείγματα και είχε συγκέντρωση 1,5 % w/v (g προβιοτικής καλλιέργειας ανά mL εγκλειστικού μίγματος). Μετά την ολοκλήρωση των διεργασιών εγκλεισμού, πραγματοποιήθηκαν μικροβιολογικές αναλύσεις στα προϊόντα εγκλεισμού με σκοπό τον προσδιορισμό της απόδοσης του εγκλεισμού σε κάθε περίπτωση. Πραγματοποιήθηκαν συνολικά 2 σειρές πειραμάτων εγκλεισμού προβιοτικής καλλιέργειας και ακολούθως πειράματα ζύμωσης γάλακτος με εμβολιασμό με συμβατική καλλιέργεια εκκίνησης (σε ποσότητα 1 g/L) και ταυτόχρονη ενσωμάτωση των εγκλεισμένων βακτηρίων που προέκυψαν από κάθε σειρά πειραμάτων εγκλεισμού. Η 1η σειρά πειραμάτων αφορούσε τον εγκλεισμό προβιοτικών βακτηρίων μέσω της τεχνικής της εξώθησης. Χρησιμοποιήθηκαν τρία εγκλειστικά μίγματα με τους εξής συνδυασμούς: αλγινικό-μαλτοδεξτρίνη, αλγινικό-ινουλίνη και αλγινικό-ολιγοφρουκτόζη. Στα εγκλειστικά μίγματα προστέθηκε και MRS Broth ως αυξητικός παράγοντας των βακτηρίων, καθώς και γλυκερόλη ως κρυοπροστατετικό υλικό, ενώ χρησιμοποιήθηκαν και ιόντα Ca2+ προκειμένου να αντιδράσουν με το αλγινικό και να σχηματίσουν ένα τρισδιάστατο πλέγμα αλγινικού ασβεστίου μέσα στο οποίο εγκλείστηκαν τα προβιοτικά βακτήρια. Η 1η σειρά πειραμάτων περιλάμβανε δύο μέρη. Στο πρώτο μέρος (1α) εξετάστηκε η επίδραση της θερμοκρασίας επεξεργασίας (80°C και 121°C) των εγκλειστικών μέσων στην απόδοση εγκλεισμού και στη διατήρηση της βιωσιμότητας και δραστικότητας των προβιοτικών βακτηρίων. Στο δεύτερο μέρος (1β) πραγματοποιήθηκε θερμική επεξεργασία των εγκλειστικών μέσων στους 80οC και μελετήθηκαν τα χαρακτηριστικά των εγκλειστικών προϊόντων με και χωρίς επικάλυψη χιτοζάνης. Η θερμοκρασία των 121 °C επιλέχθηκε προκειμένου να εξασφαλιστούν στείρες συνθήκες κατά τον εγκλεισμό των προβιοτικών βακτηρίων, ενώ η επικάλυψη των εγκλειστικών προϊόντων με χιτοζάνη πραγματοποιήθηκε για την δομική ενίσχυση τους. Η 2η πειραματική σειρά περιλάμβανε τον εγκλεισμό προβιοτικών βακτηρίων μέσω της τεχνικής της γαλακτωματοποίησης με τέσσερα εγκλειστικά μέσα και τη μελέτη της επικάλυψης ή μη των εγκλειστικών προϊόντων με χιτοζάνη. Ως εγκλειστικά μέσα χρησιμοποιήθηκαν μίγματα αλγινικού-ινουλίνης, αλγινικού-μαλτοδεξτρίνης, αλγινικού-ολιγοφρουκτόζης καθώς και απλό διάλυμα αλγινικού. Στα συγκεκριμένα εγκλειστικά μέσα χρησιμοποιήθηκε και γλυκερόλη ως κρυοπροστατευτικός παράγοντας, ενώ χρησιμοποιήθηκαν και σε αυτήν τη μέθοδο ιόντα Ca2+ για τον σχηματισμό τρισδιάστατου πλέγματος αλγινικού ασβεστίου γύρω από τα προβιοτικά βακτήρια. Η απόδοση του εγκλεισμού σε κάθε περίπτωση υπολογίστηκε, συσχετίζοντας την πειραματική τιμή βακτηριακού φορτίου που προέκυψε από τις μικροβιολογικές αναλύσεις των εγκλεισμένων προϊόντων με τη θεωρητική τιμή βακτηριακού φορτίου, δεδομένου ότι η αρχική προβιοτική καλλιέργεια που χρησιμοποιήθηκε στα πειράματα εγκλεισμού περιείχε 5x10^10 μικροοργανισμούς/g. Τα εγκλεισμένα βακτήρια που προέκυψαν από τις δύο μεθόδους (1η σειρά (α)-(β) και 2η σειρά) εμβολιάστηκαν μαζί με συμβατική καλλιέργεια εκκίνησης σε γάλα το οποίο ζυμώθηκε στους 45°C για τη παραγωγή γιαουρτιού. Για λόγους σύγκρισης, πραγματοποιήθηκε εμβολιασμός γάλακτος μόνο με συμβατική καλλιέργεια εκκίνησης (τυφλό). Σε όλα τα πειράματα παραγωγής γιαουρτιού έγινε παρακολούθηση της εξέλιξης της ζύμωσης (μέχρι τελική τιμή pH 4,5) και μετρήσεις των φυσικοχημικών και μικροβιολογικών χαρακτηριστικών των τελικών προϊόντων γιαουρτιών. Με βάση τις μετρήσεις που προέκυψαν από κάθε πειραματική σειρά και τη στατιστική τους επεξεργασία μέσω του προγράμματος STATISTICA 7.0 (StatSoft, Inc) προέκυψαν αξιόλογα συμπεράσματα. Στην 1η σειρά πειραμάτων εγκλεισμού, βρέθηκε ότι η θερμοκρασία επεξεργασίας των εγκλειστικών μιγμάτων επηρέασε σημαντικά την απόδοση του εγκλεισμού. Συγκεκριμένα τα μίγματα αλγινικού-μαλτοδεξτρίνης (6,710^8 cfu/g) και αλγινικού-ινουλίνης (6,310^8 cfu/g) επεξεργασμένα στους 80°C, εμφάνισαν την υψηλότερη απόδοση εγκλεισμού, 67% και 66% αντίστοιχα, ενώ το μίγμα αλγινικού-ολιγοφρουκτόζης θερμικά επεξεργασμένο στους 121°C παρουσίασε τα χαμηλότερα επίπεδα βακτηριακού φορτίου (6,810^3 cfu/g) και απόδοσης εγκλεισμού (0,1%). Σχετικά με τα προϊόντα γιαουρτιού, τα δείγματα με ενσωματωμένα προϊόντα εγκλεισμού εμφάνισαν μειωμένα ιξώδη σε σύγκριση με το τυφλό, με εξαίρεση το δείγμα του εγκλειστικού μίγματος αλγινικού-ολιγοφρουκτόζης με ιξώδες μετά τη ζύμωση ίσο με 6350 cP (έναντι 6000 cP του τυφλού) και ιξώδες μετά την αποθήκευση στους 4°C για 24 h ίσο με 16860 cP (έναντι 16250 cP του τυφλού). Παρόμοια μείωση παρατηρήθηκε στις τιμές των χαρακτηριστικών υφής των δειγμάτων σε σχέση με το τυφλό. Εξαίρεση αποτέλεσε το δείγμα γιαουρτιού με εγκλεισμένο προϊόν σε μίγμα αλγινικού-ινουλίνης του οποίου οι τιμές του κομμιώδους (0,5 Ν έναντι 0,45 Ν του τυφλού), της συνεκτικότητας (0,6 έναντι 0,53 του τυφλού) και της σκληρότητας (0,83 Ν έναντι 0,82 Ν του τυφλού) βρέθηκαν μεγαλύτερες και από αυτές του τυφλού δείγματος. Με βάση τα παραπάνω, προκύπτει ότι η ινουλίνη, η οποία έχει πρεβιοτικές ιδιότητες, αποφέρει συνεργιστικό αποτέλεσμα με την προβιοτική καλλιέργεια και αποδίδει θετική επίδραση στη βιωσιμότητα των προβιοτικών καλλιεργειών καθώς και στα ποιοτικά χαρακτηριστικά του γιαουρτιού. Αντίθετα, η ολιγοφρουκτόζη, ενώ έχει επίσης πρεβιοτικές ιδιότητες, δεν παρουσίασε αντίστοιχη θετική επίδραση, τόσο στο βακτηριακό φορτίο του εγκλεισμένου προϊόντος (3,610^8 cfu/g), όσο και στα χαρακτηριστικά υφής και στο βακτηριακό φορτίο του τελικού προϊόντος γιαουρτιού (2,1610^5 cfu/g). Επίσης, διαπιστώθηκε ότι η επεξεργασία των εγκλειστικών μέσων στους 80°C απέδωσε καλύτερα αποτελέσματα σε αρκετούς εξεταζόμενους παράγοντες έναντι της επεξεργασίας στους 121°C. Οι διαφορές στις τιμές των παραμέτρων που εξετάστηκαν, μεταξύ των εγκλειστικών μιγμάτων που επεξεργάστηκαν στους 80 και 121°C αντίστοιχα, οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η διαφορετική θερμοκρασία επεξεργασίας είχε ως αποτέλεσμα την δημιουργία ισχυρότερου τρισδιάστατου πλέγματος αλγινικού ασβεστίου κατά την διαδικασία εγκλεισμού των προβιοτικών βακτηρίων με τα εγκλειστικά μίγματα που επεξεργάστηκαν στους 80°C. Το χαρακτηριστικό αυτό μπορεί να εξηγηθεί, μέσω της επίδρασης της πολύ υψηλής θερμοκρασίας στην πολυμερική αλυσίδα του αλγινικού και κατ’επέκταση της ικανότητας του να δημιουργήσει τρισδιάστατο πλέγμα με τα ιόντα Ca2+. Στη 2η σειρά πειραμάτων, βρέθηκαν πολύ χαμηλότερα επίπεδα βακτηριακού φορτίου στα προϊόντα εγκλεισμού και στην απόδοση εγκλεισμού σε σχέση με τις αντίστοιχες τιμές που προέκυψαν με τη μέθοδο της εξώθησης. Μεταξύ των δειγμάτων που επεξεργάστηκαν με τη μέθοδο της γαλακτωματοποίησης, την υψηλότερη απόδοση εγκλεισμού (10%), καθώς και το μεγαλύτερο βακτηριακό φορτίο στο προϊόν εγκλεισμού (1,1610^8) παρουσίασε το εγκλειστικό μίγμα αλγινικού-ινουλίνης χωρίς επικάλυψη χιτοζάνης. Επίσης ο συνολικός χρόνος ζύμωσης των δειγμάτων γιαουρτιού προέκυψε ότι επηρεάζεται στατιστικά σημαντικά, τόσο από την επικάλυψη των προϊόντων εγκλεισμού με χιτοζάνη, όσο και από το είδος του χρησιμοποιούμενου μίγματος εγκλεισμού. Συγκεκριμένα, όλα τα δείγματα χωρίς επικάλυψη χιτοζάνης παρουσίασαν μικρότερο χρόνο ζύμωσης από το τυφλό δείγμα (325 min). Το γεγονός αυτό μπορεί να εξηγηθεί από την επίδραση του αντιμικροβιακού χαρακτήρα της χιτοζάνης στην ανάπτυξη και μεταβολική δραστηριότητα της συμβατικής καλλιέργειας εκκίνησης. Τα ιξώδη όλων των δειγμάτων γιαουρτιού αμέσως μετά την ζύμωση στους 45°C, παρουσίασαν χαμηλότερες τιμές από το τυφλό δείγμα γιαουρτιού, ενώ οι τιμές του ιξώδους των δειγμάτων προέκυψαν υψηλότερες στην περίπτωση που τα εγκλεισμένα βακτήρια είχαν επικαλυφθεί με χιτοζάνη, Εν αντιθέσει, τα ιξώδη των δειγμάτων γιαουρτιού μετά την αποθήκευση στους 4°C για 24 h δεν εμφάνισαν σημαντική διαφορά μεταξύ τους. Τέλος, τα χαρακτηριστικά υφής, και συγκεκριμένα η σκληρότητα και η προσκολλησιμότητα των δειγμάτων γιαουρτιού που περιείχαν τα εγκλεισμένα προϊόντα που προέκυψαν από την τεχνική της γαλακτωματοποίησης, εμφάνισαν μικρότερες τιμές από τις αντίστοιχες του τυφλού δείγματος. Ακόμη, το κομμιώδες των δειγμάτων προέκυψε ότι επηρεάζεται στατιστικά σημαντικά από την επικάλυψη χιτοζάνης των εγκλειστικών προϊόντων. Εν κατακλείδι, με βάση τα αποτελέσματα και την επεξεργασία των μετρήσεων που προέκυψαν από τα πειράματα που πραγματοποιήθηκαν στην παρούσα εργασία, εξάγεται το συμπέρασμα ότι η τεχνική του εγκλεισμού μέσω εξώθησης μπορεί να θεωρηθεί μία αποτελεσματική μέθοδος εγκλεισμού των προβιοτικών βακτηρίων, καθώς οδηγεί σε υψηλά επίπεδα βιωσιμότητας και παράλληλα σε μικρές απώλειες αυτών κατά τη διαδικασία εγκλεισμού. Από την άλλη πλευρά, ενώ ο εγκλεισμός με τη μέθοδο της γαλακτωματοποίησης αποδίδει πολύ χαμηλότερα επίπεδα βιωσιμότητας των εγκλεισμένων βακτηρίων και αντίστοιχα υψηλό ποσοστό απωλειών μικροοργανισμών κατά τη διαδικασία εγκλεισμού, πλεονεκτεί έναντι της τεχνικής της εξώθησης όσον αφορά τη δυνατότητα εφαρμογής της μεθόδου σε βιομηχανική κλίμακα. Επιπροσθέτως, η κατάλληλη επιλογή μέσων εγκλεισμού, και στις δύο μεθόδους, παίζει σημαντικό ρόλο τόσο στη διατήρηση της βιωσιμότητας των εγκλεισμένων μικροοργανισμών στο τελικό προϊόν, όσο και στην επίτευξη των επιθυμητών χαρακτηριστικών γεύσης και υφής στο τελικό προϊόν γιαουρτιού.	el
heal.abstract	The present thesis has been conducted in the laboratory of Food Chemistry and Technology of the National Technical University of Athens. The experiments were performed during the spring semester of the academic year 2016-2017 and the winter semester of the academic year 2017-2018. The purpose of this thesis was the encapsulation of the probiotic strain Bifidobacterium animalis subsp. Lactis via two distinct encapsulating methods, the extrusion technique and the emulsification technique, as well as the introduction of the encapsulated probiotic bacteria into yogurt along with the introduction of conventional starter culture in order to produce a final probiotic food product. According to the International Health Organization, probiotic bacteria are living microorganisms which, when administered in sufficient quantities, benefit the health of the consumer. A prerequisite for the manifestation of these benefits is to maintain a high level of probiotic cell viability during both storage, and the passing of the food product through the gastrointestinal tract. An effective way to protect these susceptible microorganisms is by encapsulating them with various techniques and encapsulation materials. In the present thesis, two methods were used in order to study the encapsulation of the probiotic culture: the extrusion technique and the emulsification technique. The initial amount of probiotic bacteria encapsulated by each technique and encapsulation medium was constant for all samples and had a concentration of 1.5% w/v (g of probiotic culture per mL of encapsulation mixture). Following the completion of the encapsulation process, microbiological analyses were performed on the final encapsulated products in order to determine the efficiency of the encapsulation process in each case. Τwo series of experiments were performed. Milk fermentation experiments were also carried out by inoculation with a conventional starter culture (1 g/L) and simultaneous incorporation of the encapsulated bacteria resulting from each series of inclusion experiments. The first series of experiments involved the encapsulation of probiotic bacteria via the extrusion technique. Three encapsulation mixtures were used with the following combinations: alginate-maltodextrin, alginate-inulin and alginate-oligofructose. Also, MRS Broth was used as a growth factor of the bacteria, glycerol was added to the 2+ inclusion mixtures as a cryoprotectant agent, while Ca ions were also used to react with the alginate and form a three-dimensional calcium alginate matrix into which the probiotic bacteria were encapsulated.. The first series of experiments included two parts. The first part (1a) examined the effect of the processing temperature (80 °C and 121 °C) of the encapsulation mixtures on the encapsulation performance and on the maintenance of the viability and activity of the probiotic bacteria. In the second part (1b) heat treatment of the encapsulation media was performed at 80 °C and the characteristics of the encapsulation products with and without chitosan coating were studied. The temperature of 121°C was chosen to ensure sterile conditions during the encapsulation of the probiotic bacteria, while the coating of the encapsulation products with chitosan was performed to structurally strengthen the encapsulation products. The 2nd series of experiment included the encapsulation of probiotic bacteria via the emulsification technique and the study of both coated and non-coated encapsulation products with chitosan. In this method, four encapsulation mixtures were used for the encapsulaton bacteria. The mixtures were a combination of alginate-inulin, alginate- maltodextrin, alginate-oligofructose as well as simple alginate solution. Glycerol, was 2+ also used as a cryoprotectant, while Ca ions were used to form a three-dimensional calcium alginate matrix around the probiotic bacteria. The yield of the encapsulation in each case was calculated by correlating the experimental value resulting from the microbiological analyzes of the encapsulated products to the theoretical value, since 10 the initial probiotic culture used in the inclusion experiments contained 5x10 cfu/g. The encapsulated bacteria by the two methods (1st series (a) - (b) and 2nd series) were inoculated, along with a conventional starter culture in milk which was fermented at 45 °C for the production of yogurt. For comparison purposes, milk was inoculated with plain conventional starter culture and the product of the fermentation was considered as blank sample. In all yogurt production experiments, the evolution of fermentation process was monitored (to a final pH of 4.5) and measurements of the physicochemical and microbiological characteristics of the final yoghurt products were performed. Based on the results obtained from each experimental series and their statistical processing through STATISTICA 7.0 (StatSoft, Inc.), there were some remarkable conclusions. In the first series of encapsulation experiments, the results showed, that the processing temperature of the encapsulation mixtures significantly affected the encapsulation 8 performance. In particular, the alginate-maltodextrin mixtures (6.710 cfu/g) and 8 inulin-alginate (6.310 cfu/g) which were treated at 80 °C showed the highest encapsulation efficiency (inclusion rate), 67% and 66 % respectively, while the alginate-oligofructose mixture heat treated at 121 °C exhibited lower bacterial load 3 levels (6.810 cfu/g) and encapsulation efficiency (inclusion rates) (0.1%). Regarding the viscosities of the yoghurt products, these were reduced to the samples which were embedded with encapsulation products as compared to the blank, with the exception of the sample of alginate-oligofructose mixture with a fermentation viscosity of 6350 cP (versus 6000 cP of the blank) and viscosity storage at 4 °C for 24 h equal to 16860 cP (vs. 16250 cP of blank). A similar decrease was observed in the texture values of the samples relative to the blank. The exception was the alginate- inulin mixture whose gumminess (0.5 N versus 0.45 N of the blank), consistency (0.6 vs. 0.53 of the blank) and hardness (0.83 N versus 0.82 N of the blank) values were found to be higher than those of the blank sample, respectively. Based on the above, it appears that inulin, which has prebiotic properties, exhibits a synergistic effect with the probiotic culture and has a positive effect on the viability of the probiotic cultures and on the quality characteristics of the yoghurt. In contrast, oligofructose, while also having prebiotic properties, did not show a positive effect on both the bacterial load of 8 the encapsulated product (3.610 cfu/g) and the textural characteristics and bacterial 5 load of the yoghurt product 2.16*10 cfu/g). Also, it was found that the treatment of the inclusion bodies at 80 °C yielded better results in several test factors than the treatment at 121 °C. The differences in the values of the examined examined between the inclusion mixtures treated at 80 and 121°C, respectively, lead to the conclusion that the different processing temperature resulted in the creation of a stronger three- dimensional calcium alginate matrix during the encapsulation process of the probiotic bacteria with the inclusion mixtures which were processed at 80°C. This feature can be explained by the effect of the very high temperature on the polymeric chain of alginate and, by extension, its ability to create a three-dimensional matrix with the 2+ Ca ions. In the 2nd series of experiments, much lower levels of bacterial load were found in the encapsulaton products and the encapsulation efficiency compared to the corresponding values obtained by the extrusion method. Among the samples processed by the emulsification method, the highest encapsulation efficiency (10%), 8 as well as the higher bacterial load in the inclusion product (1.16x10 ), showed the encapsulation mixture of alginate-inulin without chitosan coating. Also, the total fermentation time of the yoghurt samples was shown to be statistically affected, both by the coating of the chitosan inclusion products and by the type of encapsulation mixture used. In particular, all samples without chitosan coating showed a shorter fermentation time than the blank sample (325 min). This can be explained by the effect of the antimicrobial character of chitosan on the growth and metabolic activity of the conventional starter culture. The viscosities of all yoghurt samples after fermentation at 45 °C showed lower values than the blank yoghurt sample, while the viscosity values of the samples were higher when the encapsulated bacteria were coated with chitosan. In contrast, the viscosities of the yogurt samples after storage at 4 °C for 24 h showed no significant difference between them. Finally, the texture characteristics, namely the hardness and adherence of the yoghurt samples containing the emulsification products resulting from the emulsification technique, showed lower values than those of the blank sample. Furthermore, the gumminess of the samples was found to be significantly affected by chitosan coating of the inclusion products. In conclusion, based on the results and the processing of the measurements obtained from the experiments carried out in the present study, it is concluded that the extrusion encapsulation technique can be considered an effective method of encapsulating probiotic bacteria as it leads to high levels of viability and at the same time in small losses during the process of confinement. On the other hand, while emulsification embedding yields much lower levels of viability of encapsulated bacteria and a correspondingly high rate of loss of microorganisms during the encapsulation process, it is advantageous over the extrusion technique as regards to the applicability of the process on an industrial scale. In addition, the appropriate selection of encapsulation agents in both methods plays an important role both in maintaining a high viability level of the encapsulated microorganisms and in achieving the desired taste and texture characteristics in the final yoghurt product.	en
heal.sponsor	Οι βακτηριακές καλλιέργειες και το γάλα που επεξεργάστηκε αποτέλεσαν χορηγία της εταιρείας ΦΑΓΕ Α.Ε.	el
heal.advisorName	Τζιά, Κωνσταντίνα	el
heal.committeeMemberName	Τζιά, Κωνσταντίνα	el
heal.committeeMemberName	Ωραιοπούλου, Βασιλική	el
heal.committeeMemberName	Σαρίμβεης, Χαράλαμπος	el
heal.academicPublisher	Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Σχολή Χημικών Μηχανικών. Τομέας Σύνθεσης και Ανάπτυξης Βιομηχανικών Διαδικασιών (IV). Εργαστήριο Χημείας και Τεχνολογίας Τροφίμων	el
heal.academicPublisherID	ntua
heal.numberOfPages	188 σ.
heal.fullTextAvailability	true